Cuộc đối thoại diễn ra tại phiên bế mạc Đại hội Hội Liên hiệp Thanh niên Việt Nam khóa VIII sáng nay, 12/12, với chủ đề chủ đề “Khát vọng thanh niên Việt Nam-vì Tổ quốc giàu mạnh và văn minh”.

Chị Trần Thị Lệ Chi, đại biểu Đoàn TP. Đà Nẵng, đặt câu hỏi cho Thủ tướng về vấn đề thay vì khởi nghiệp trực tiếp nhưng nhiều rủi ro thì cần phải khuyến khích khởi nghiệp gián tiếp để chuẩn bị cho các bạn trẻ kinh nghiệm, năng lực bản thân nhằm giảm thiểu rủi ro các dự án khởi nghiệp cũng như kinh tế đất nước.

Trong khi đó, anh Lý A Tàng, Chủ tịch Câu lạc bộ Khởi nghiệp huyện Đầm Hà (Quảng Ninh) cho biết, ở khu vực nông thôn, khởi nghiệp sáng tạo rất ít mà chủ yếu là thanh niên lập nghiệp. Từ đó, anh đề nghị Thủ tướng có thể xem xét nâng mức vốn cho vay với các mô hình lập nghiệp của thanh niên lên 100-200 triệu đồng để khuyến khích thanh niên khu vực nông thôn lập nghiệp.

Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc cho biết, khởi nghiệp rất quan trọng đối với thanh niên. Nhiệm kỳ vừa qua, chúng ta đã rất thành công phát động thanh niên khởi nghiệp. Đây là vấn đề rất cần thiết ở một nước đang phát triển như ở ta.

Thủ tướng đề nghị Bộ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ Chu Ngọc Anh và Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam trả lời về vấn đề này.

Theo Bộ trưởng Chu Ngọc Anh, 5 năm qua, Bộ Khoa học và Công nghệ đã phối hợp rất tốt với Trung ương Đoàn trong việc khuyến khích tinh thần khởi nghiệp, lập nghiệp của thanh niên, sinh viên.

Bộ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ đồng tình rằng, dù phân định theo cách nào thì khởi nghiệp ngoài khát vọng phải được trang bị kiến thức cần thiết. “Khởi nghiệp đổi mới sáng tạo, phải có chuẩn bị cẩn thận. Nói cho cùng, để bứt xa thì phải có bản quyền sở hữu trí tuệ, ý tưởng mới về kinh doanh, dựa trên nền tảng tiến bộ kỹ thuật”.

Dường như chưa vừa ý với câu trả lời của Bộ trưởng Chu Ngọc Anh, Thủ tướng nói thêm: “Cháu Lệ Chi, Đà Nẵng ơi, không có khái niệm khởi nghiệp gián tiếp”.

Là người thứ 2 trả lời câu hỏi về vấn đề khởi nghiệp theo phân công của Thủ tướng, Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam nêu rõ, khái niệm khởi nghiệp sáng tạo (start-up) khác khởi nghiệp hiểu theo nghĩa khởi sự kinh doanh.

Có nhiều đặc điểm của khởi nghiệp sáng tạo, nhưng nổi bật là tạo ra cái mới, thị trường mới, phân khúc mới, dựa trên công nghệ và có tính rủi ro, nên có quỹ rủi ro đầu tư. Ví dụ làm 10 cái, thất bại 9 cái nhưng được 1 cái đã bù lại được rồi. Rủi ro ở đây không phải là rủi ro theo kiểu xổ số mà trên cơ sở tính toán cẩn thận.

Đất nước nào phát triển được khởi nghiệp sáng tạo trong thanh niên, sinh viên thì phát triển nhanh. “Tôi đã từng trao đổi với các nhà khoa học trong và ngoài nước, một trong những điểm khác biệt giữa người phương Đông và phương Tây là người phương Tây khi có cái gì mới thì cổ vũ để có điều kiện khẳng định, nếu không khẳng định được thì thay thế bằng cái khác. Người phương Đông khi có cái mới thì đặt nhiều câu hỏi, đến khi tìm được câu trả lời thì hết giờ, cơ hội đã qua đi. Tôi mong muốn các bạn hun đúc tinh thập lập nghiệp, trong đó đặc biệt là khởi nghiệp sáng tạo”, Phó Thủ tướng nói.

Tiếp sau phần trả lời của Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc nói thêm, “Tôi tin tưởng và mong muốn các bạn thanh niên khởi nghiệp mạnh mẽ hơn”.

“Tôi thấy Thủ tướng nói các cầu thủ nữ Việt Nam đá với hơn 200% sức lực, các bạn vỗ tay. Tôi hy vọng các bạn dùng 100% sức lực vào rèn luyện trí - đức - thể - mỹ. Đặt ngược lại câu hỏi, các bạn sẽ làm gì để giúp dân tộc giàu lên. Nhà mình bẩn không chờ hàng xóm đến quét được. Đất nước muốn giàu mạnh thì phụ thuộc vào các bạn”.

Đại đức Thích Chánh Thuần – Trụ trì chùa Phúc Lâm, Cao Xá, Thường Tín, Hà Nội đặt vấn đề, “người xưa có câu “Phú quý sinh lễ nghĩa”, nhưng có cảm giác, người Việt Nam đang giàu lên, nhưng phần lễ nghĩa, đặc biệt là văn hóa ứng xử giao tiếp lại không tỉ lệ thuận theo”. Văn hóa ứng xử giao tiếp là một trong những nhân tố căn bản quan trọng hình thành nhân cách thế hệ trẻ. “Sắp tới, Bộ VHTTDL sẽ làm gì để tham mưu cho Chính phủ các giải pháp góp phần phát triển văn hóa giao tiếp ứng xử của thế hệ trẻ nói riêng và người Việt nói chung có bản sắc, giàu tính truyền thống, nhân văn và văn minh?”.

Thứ trưởng Bộ VHTTDL Trịnh Thị Thủy cho biết, chúng ta đã triển khai Nghị quyết 33 “Xây dựng và phát triển văn hóa, con người Việt Nam đáp ứng yêu cầu phát triển bền vững đất nước” với nhiều giải pháp cụ thể. “Chúng tôi thấy vai trò của thanh niên hết sức quan trọng. Những ứng xử, việc làm của thanh niên có tác động mạnh đến toàn xã hội. Mong các bạn là tấm gương trong văn hóa ứng xử để xây dựng xã hội tốt đẹp”.

Anh Nguyễn Đức Tiến, Phó Bí thư Thành Đoàn, Chủ tịch Hội Liên hiệp Thanh niên TP. Hà Nội đặt câu hỏi cho Bộ trưởng Thông tin và Truyền thông Nguyễn Mạnh Hùng, “thời gian tới có chính sách gì quyết liệt hơn gia tăng bảo vệ thông tin người Việt và tăng số lượng start-up người Việt về công nghệ thông tin để Chính phủ, Nhà nước ứng dụng trong quản lý Nhà nước?”. “Lời giải đầu tiên là phải có một thể chế, quy định về dữ liệu cá nhân, lớn hơn là chiến lược quản trị dữ liệu nói chung và dữ liệu cá nhân”, Bộ trưởng Nguyễn Mạnh Hùng cho biết. “Thanh niên thì thích cái mới, trải nghiệm cái mới. Chúng tôi mong thanh niên ủng hộ nền tảng Việt Nam, mạng xã hội Việt Nam để dữ liệu ở lại Việt Nam, giảm thiểu rủi ro trong dài hạn”.

Sau gần 3 giờ đối thoại với không khí thẳng thắn, chân thành, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc nhìn nhận, các ý kiến đã đóng góp cho Chính phủ về một số định hướng chính sách quan trọng, gợi mở cho công tác chỉ đạo, điều hành trong một số lĩnh vực mà thanh niên quan tâm. Đặc biệt, có nhiều ý kiến đề xuất, kiến nghị tốt, nhiều ý kiến nói lên nghị lực phấn đấu, quyết tâm của thanh niên đối với sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc. Nhắc lại lời của Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Nguyễn Phú Trọng: “Đất nước ta chưa bao giờ có cơ đồ như ngày hôm nay”, Thủ tướng nêu rõ, thành quả mà Việt Nam đạt được hôm nay có sự đóng góp của lớp lớp thanh niên. “Tôi xin chân thành cảm ơn các bạn”.

Tuy nhiên, theo Thủ tướng, tình hình thế giới và khu vực diễn biến phức tạp đặt ra thử thách lớn mà đất nước ta, dân tộc ta và thanh niên phải vượt lên.

Trong bối cảnh đó, Hội Liên hiệp Thanh niên Việt Nam cần tiếp tục huy động sự tham gia của đông đảo thanh niên ở trong và ngoài nước cùng đoàn kết thi đua, quyết tâm thực hiện khẩu hiệu “Thanh niên Việt Nam yêu nước, sáng tạo, tình nguyện, hội nhập, phát triển”.

Thủ tướng nêu rõ, “các bạn hãy có niềm tin vào đất nước, vào Đảng, vào chế độ của chúng ta”, không có niềm tin, chúng ta không bao giờ thành công. Và thanh niên cần có khát vọng cống hiến xây dựng đất nước giàu mạnh, hùng cường, sánh vai với các cường quốc năm châu. “Hãy là những tinh hoa, đi đầu trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc thân yêu”. Hãy là Ánh Viên, đã đạt 6 Huy chương Vàng nhưng khi về phòng vẫn nước mắt chảy ra vì chưa vượt qua chính kỷ lục mình đã đạt từ kỳ SEA Games trước, một đội bóng nữ nhỏ con, thấp bé mà đá trên sức 100%, nhiều em bị thương vẫn thi đấu lăn xả.

“Cùng khát vọng, ý chí đấy, chúng tôi hiểu rằng Nhà nước, trước hết là Chính phủ cùng phối hợp tốt hơn với Trung ương Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh, Hội Liên hiệp Thanh niên Việt Nam tạo môi trường tốt hơn cho thanh niên Việt Nam phát huy tài năng xây dựng đất nước”.

Các phong trào, hoạt động của Hội trong nhiệm kỳ tới là môi trường, mảnh đất tốt lành, tin cậy để các thanh niên gieo hạt giống học tập của mình không ngừng đơm hoa kết trái. Thủ tướng đánh giá rất cao các mục tiêu, chỉ tiêu của nhiệm kỳ tới, đặc biệt là các phong trào như "Tôi yêu Tổ quốc tôi", bồi đắp tình yêu nước, lan tỏa giá trị sống tích cực, tình nguyện vì cộng đồng, khởi nghiệp... vì đây vẫn là những vấn đề nóng hổi của chúng ta hiện nay.

Với Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc khẳng định, sẽ tiếp tục đồng hành cùng thanh niên Việt Nam trên mọi lĩnh vực, mọi địa bàn để đóng góp đưa những chủ nhân tương lai của đất nước phấn đấu trở thành những người hùng, người tài năng, đức độ trong thời kỳ đổi mới.

Các chủ trương, chính sách về thanh niên và công tác thanh niên sẽ được Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ tiếp tục chỉ đạo triển khai thực hiện nhằm tạo môi trường thuận lợi cho thanh niên, các tổ chức thanh niên hoạt động hiệu quả, tốt hơn. “Chính phủ luôn kỳ vọng, tin tưởng vào lớp lớp thanh niên yêu nước hôm nay”, Thủ tướng nêu rõ.