Cùng đi với Thủ tướng có Bộ trưởng Bộ Lao động-Thương binh và Xã hội Đào Ngọc Dung, Bộ trưởng Bộ Giao thông vận tải Nguyễn Văn Thể, Bộ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Hồng Diên, Chủ tịch Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam Nguyễn Đình Khang, Chủ tịch Hội Nông dân Việt Nam Lương Quốc Đoàn, Bí thư Tỉnh ủy Sơn La Nguyễn Hữu Đông, lãnh đạo các bộ, ngành, cơ quan Trung ương.

Đưa Mộc Châu trở thành trung tâm kinh tế lớn, trung tâm phát triển của Sơn La và Tây Bắc

Trong buổi sáng, Thủ tướng dự lễ khởi công dự án Thiên đường sữa Mộc Châu của Công ty Cổ phần Sữa Việt Nam Vinamilk tại huyện Mộc Châu. Dự án được đầu tư 3.000 tỷ đồng, quy mô dự kiến 4.000 con, 1.000 tấn sản phẩm/ngày, theo Quyết định chấp thuận chủ trương đầu tư số 2385/QĐ-UBND ngày 29/9/2021 của UBND tỉnh Sơn La. Dự án được triển khai theo mô hình trang trại chăn nuôi bò sữa, nhà máy chế biến sữa công nghệ cao kết hợp du lịch sinh thái.

Phát biểu tại lễ khởi công, Thủ tướng Phạm Minh Chính đánh giá Sơn La có truyền thống lịch sử cách mạng hào hùng, nền văn hóa đậm đà bản sắc Tây Bắc, truyền thống đoàn kết giữa các dân tộc, có vị trí chiến lược về kinh tế-xã hội, quốc phòng, an ninh. Lãnh đạo Đảng, Nhà nước qua các thời kỳ luôn trăn trở với những khó khăn, luôn quan tâm tới vùng Tây Bắc nói chung và Sơn La nói riêng.

Thời gian qua, dưới sự lãnh đạo của Đảng, quản lý của Nhà nước, tiếp nối truyền thống đoàn kết, vượt khó, phát huy những kết quả đã đạt được, khắc phục những khó khăn, thách thức, khai thác tốt các tiềm năng, lợi thế, tỉnh Sơn La đã đạt được nhiều thành tựu, có bước bứt phá trong phát triển kinh tế-xã hội, cơ cấu lại nền kinh tế, nhất là về sản xuất nông nghiệp, trọng tâm là cơ cấu lại cây trồng và vật nuôi với việc đổi mới tư duy, "đưa cây ăn quả lên sườn dốc". Điều này là một ví dụ cho thấy tư duy đột phá, đổi mới sẽ tạo nguồn lực, động lực mới cho phát triển, mang lại của cải vật chất, cải thiện đời sống người dân.

"Sơn La đã thay đổi rất nhiều, biến không thành có, biến khó thành dễ, biến không thể thành có thể. Cách đây mấy năm, không ai nghĩ Sơn La có thể trồng được các loại cây ăn quả phong phú, càng không nghĩ là Sơn La có thể xuất khẩu được các loại hoa quả như hiện nay. Tỉnh đã thực hiện thành công chủ trương của Đảng về cơ cấu lại nền kinh tế, nhất là cơ cấu nông nghiệp, tại vùng đất khó khăn này", Thủ tướng ghi nhận.

Thủ tướng cho biết cách đây nhiều năm, ông đã từng cùng lãnh đạo tỉnh và các cơ quan liên quan đưa một số loại cây trồng mới về Mộc Châu. Cao Nguyên Mộc Châu là vùng đất có tiềm năng khác biệt, cơ hội nổi trội, lợi thế cạnh tranh rất rõ, với diện tích hơn 1.000 km², điều kiện tự nhiên rất đặc trưng, nhưng cần cơ chế, chính sách, tầm nhìn phù hợp để phát triển mạnh mẽ.

Sơn La nói chung và Mộc Châu nói riêng có điều kiện phát triển nông nghiệp, du lịch, dịch vụ và cả công nghiệp chế biến. Thủ tướng đề nghị tỉnh Sơn La, huyện Mộc Châu và nhà đầu tư hợp tác triển khai dự án theo hướng phát triển kinh tế nông nghiệp toàn diện, nông nghiệp công nghệ cao, kinh tế tuần hoàn, kinh tế xanh, bảo vệ môi trường, giảm phát thải, kết nối chuỗi giá trị, phát triển kinh tế số, đổi mới công nghệ, ứng dụng khoa học công nghệ, đa dạng hóa chuỗi cung ứng để phát triển nhanh, bền vững. Từ đó, góp phần cùng cả nước xây dựng nền kinh tế độc lập, tự chủ gắn với tích cực, chủ động hội nhập quốc tế sâu rộng, thực chất, hiệu quả.

Thủ tướng hoan nghênh dự án Thiên đường sữa đã đi theo hướng này và tin tưởng, với kinh nghiệm thành công ở nhiều nơi, Vinamilk sẽ tiếp tục thành công tại Sơn La với một tâm thế mới.

Thủ tướng đề nghị nhà đầu tư chú trọng xây dựng quan hệ hợp tác chặt chẽ, bình đẳng, cùng thắng, cùng có lợi với người dân trên tinh thần "hài hòa lợi ích, rủi ro chia sẻ" giữa Nhà nước, người dân và doanh nghiệp; tăng cường chuyển giao kỹ thuật, công nghệ cho người dân. Trong giải phóng mặt bằng, tái định cư, phải phấn đấu để người dân có cuộc sống tốt hơn hoặc bằng nơi ở cũ, năm sau tốt hơn năm trước.

Thủ tướng yêu cầu tỉnh Sơn La phải rà soát lại quy hoạch để sử dụng hiệu quả vùng đất Mộc Châu theo định hướng nói trên; nghiên cứu cơ chế, chính sách đặc thù để thu hút nguồn lực, đặc biệt là đẩy mạnh hợp tác công-tư, lấy đầu tư công dẫn dắt đầu tư tư, kích hoạt mọi nguồn lực ngoài nhà nước; phát huy tinh thần tự lực, tự cường, không trông chờ, ỷ lại, giải quyết vấn đề hạ tầng.

Thủ tướng đề nghị tỉnh Sơn La tiếp tục phát huy truyền thống, đã nỗ lực rồi phải nỗ lực hơn, đã quyết tâm rồi phải quyết tâm hơn nữa, Chính phủ sẽ có trách nhiệm cùng với Sơn La, Hòa Bình và các tỉnh trong khu vực để cải thiện hơn nữa kết cấu hạ tầng, nhất là hạ tầng giao thông, hạ tầng văn hóa, giáo dục, y tế.

Thủ tướng mong muốn, chính quyền, doanh nghiệp, người dân cùng cố gắng thực hiện thật tốt lời căn dặn của Bác Hồ, "Luôn luôn cố gắng/khắc phục khó khăn/tiến lên thật hăng/làm tròn nhiệm vụ", để Mộc Châu trở thành trung tâm kinh tế lớn, trung tâm phát triển nhanh và bền vững của Sơn La và Tây Bắc.

Thị sát hiện trường dự án cao tốc Hòa Bình-Mộc Châu

Tiếp đó, Thủ tướng thị sát dự án cao tốc Hòa Bình-Mộc Châu (tỉnh Sơn La) tại điểm cuối tuyến (nút giao với Quốc lộ 43, xã Phiêng Luông, huyện Mộc Châu).

Trước đó, tối ngày 27/5, ngay sau khi tham dự kỳ họp Quốc hội và tiếp Giám đốc Tập đoàn Intel, Thủ tướng đã đi thị sát thực tế hiện trường dự án cao tốc này tại điểm đầu tuyến (tiếp nối với đường cao tốc Hòa Lạc-Hòa Bình, phường Kỳ Sơn, TP. Hòa Bình).

Dự án cao tốc Hòa Bình-Mộc Châu có tổng chiều dài toàn tuyến khoảng 85 km, trong đó trên địa phận tỉnh Hòa Bình khoảng 49 km (đi qua TP. Hòa Bình, huyện Đà Bắc) và trên địa phận tỉnh Sơn La khoảng 36 km (đi qua huyện Vân Hồ, huyện Mộc Châu).

Thủ tướng đã nghe lãnh đạo tỉnh Hòa Bình, Sơn La, các bộ, ngành Trung ương báo cáo về phương án đầu tư xây dựng tuyến cao tốc này, các đề xuất, kiến nghị.

Năm 2019, Thủ tướng Chính phủ đã phê duyệt chủ trương đầu tư xây dựng tuyến cao tốc Hòa Bình-Mộc Châu theo hình thức đối tác công-tư. Tuy nhiên, quá trình triển khai dự án theo hình thức này gặp một số khó khăn, vướng mắc. Do vậy, UBND tỉnh Sơn La, Hòa Bình đã kiến nghị dừng thực hiện dự án đầu tư theo phương thức PPP và chuyển hình thức đầu tư sang đầu tư công.

Trong tháng 4 vừa qua, Phó Thủ tướng Lê Văn Thành đã ký Quyết định số 465/QĐ-TTg về việc dừng thực hiện dự án này theo phương thức PPP; giao UBND các tỉnh Sơn La, Hòa Bình chịu trách nhiệm toàn diện về đề xuất dừng triển khai dự án PPP; có phương án xử lý dứt điểm đối với các nội dung công việc đã thực hiện của dự án trước đây, không để xảy ra tranh chấp, khiếu kiện.

Phó Thủ tướng giao UBND các tỉnh: Sơn La, Hòa Bình phối hợp với Bộ Kế hoạch và Đầu tư, Bộ Giao thông vận tải và các cơ quan có liên quan nghiên cứu, đề xuất phương án đầu tư phù hợp với quy định của pháp luật hiện hành (trong đó có hình thức đầu tư công) để tiếp tục triển khai đầu tư tuyến đường cao tốc Hòa Bình-Mộc Châu theo quy hoạch (nghiên cứu kế thừa các hồ sơ, tài liệu trong quá trình lập Báo cáo nghiên cứu tiền khả thi và Báo cáo nghiên cứu khả thi của Dự án trước đây nhằm đẩy nhanh tiến độ, bảo đảm tiết kiệm, hiệu quả, đúng pháp luật).

Tại các buổi thị sát, Thủ tướng Phạm Minh Chính đề nghị các bộ, ngành, địa phương phải đề cao trách nhiệm tham gia của các bên trong triển khai dự án. Các tỉnh Hòa Bình, Sơn La phát huy mạnh mẽ tinh thần tự lực, tự cường, chủ động sáng tạo, cùng với Trung ương nghiên cứu phương án bố trí, thu xếp nguồn vốn cho dự án phù hợp với các đoạn tuyến.

Các địa phương phải có quyết tâm cao, nỗ lực lớn, hành động quyết liệt, dồn nguồn lực đầu tư có trọng tâm, trọng điểm, vừa phối hợp vừa thi đua để thực hiện các công việc, sẵn sàng triển khai dự án khi được cấp có thẩm quyền cho phép.

Thủ tướng cũng lưu ý, việc xây dựng cầu Hòa Sơn trên tuyến cao tốc này phải bảo đảm cả yếu tố kỹ thuật và mỹ thuật, để cây cầu trở thành điểm nhấn đẹp trên sông Đà. Việc này không làm tăng nhiều chi phí nhưng sẽ mang lại giá trị lớn cho hoạt động du lịch; việc thi công có thể thêm ngày, thêm tháng, nhưng sẽ tạo thêm giá trị trong hàng trăm năm.

Việc hoàn thành dự án cao tốc này sẽ giúp thay đổi tình trạng Quốc lộ 6 là đường độc đạo; cùng với các dự án khác để cơ bản hoàn thiện hệ thống đường bộ cao tốc tại vùng trung du và miền núi Bắc Bộ, để các địa phương trong vùng có đường ra biển thuận tiện hơn, có thêm động lực để phát triển mạnh mẽ hơn thời gian tới, góp phần thực hiện Nghị quyết số 11-NQ/TW ngày 10/2/2022 của Bộ Chính trị khóa XIII về phương hướng phát triển kinh tế-xã hội, bảo đảm quốc phòng, an ninh vùng trung du và miền Bắc Bộ đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045.

Thủ tướng nêu rõ, vùng Tây Bắc gặp rất nhiều khó khăn trong phát triển hạ tầng giao thông do điều kiện hạ tầng, nên đòi hỏi đầu tư lớn. Thủ tướng yêu cầu nghiên cứu xây dựng thêm các nút giao phù hợp để khi tuyến đường này hoàn thành thì giá trị đất đai tăng lên, tạo không gian phát triển mới về công nghiệp, nông nghiệp, dịch vụ... cho khu vực./.