Giai đoạn 2021 - 2023, trên địa bàn tỉnh Thanh Hóa có tổng cộng 3.899 lượt Người có uy tín trong cộng đồng DTTS. Riêng năm 2023, tính đến thời điểm hiện tại, tỉnh có 1.282 Người có uy tín (bao gồm già làng, trưởng dòng họ, Bí thư chi bộ, Trưởng thôn bản, người sản xuất, kinh doanh giỏi...). Theo số liệu thống kê của 11 huyện miền núi, toàn vùng có 1.411 doanh nhân, trong đó, số lượng doanh nhân người DTTS là 374 người, chiếm tỷ lệ 26,5%; hoạt động trong các lĩnh vực sản xuất, kinh doanh dịch vụ, xây dựng, vận tải, cung ứng vật tư nông nghiệp, cây con giống...
Bằng uy tín của bản thân. Trong những năm qua, đội ngũ Người có uy tín, nhân sĩ, trí thức, doanh nhân người DTTS đã trở thành lực lượng quan trọng, có vai trò và vị trí quan trọng, đóng góp ngày càng nhiều cho sự phát triển chung của tỉnh và cộng đồng các DTTS trên địa bàn tỉnh. Nổi bật là trên các lĩnh vực chính trị, KT-XH, quốc phòng - an ninh, bảo tồn, phát huy các giá trị văn hóa truyền thống, góp phần giải quyết vấn đề dân tộc và thực hiện chính sách dân tộc. Đặc biệt là góp phần to lớn vào công cuộc xóa đói, giảm nghèo bền vững của vùng DTTS và miền núi tỉnh Thanh Hóa, như tỷ lệ hộ nghèo các huyện miền núi năm 2023 còn 11,04% (giảm 4,15% so với năm 2022); tỷ lệ hộ cận nghèo còn 14,01% (giảm 3,06% so với năm 2022).
Tiêu biểu trong tuyên truyền, vận động người dân thực hiện chủ trương của Đảng và pháp luật của Nhà nước có ông Triệu Văn Mạnh - trưởng dòng họ Triệu, làng Phùng Sơn, xã Phùng Giáo (Ngọc Lặc); ông Lương Văn Mơ - già làng bản Cang, xã Mường Chanh (Mường Lát); ông Trương Ngọc Quản - Người có uy tín thôn Cò Con, xã Hạ Trung (Bá Thước); ông Vi Đình Thoan - Người có uy tín bản Bôn, xã Yên Khương (Lang Chánh)...
Trong phát triển KT-XH, giảm nghèo bền vững, xây dựng nông thôn mói, tiêu biểu như bà Đinh Thị Na - Người có uy tín khu phố Chiềng Trải, thị trấn Lang Chánh (Lang Chánh); ông Lê Văn Quân - Người có uy tín thôn Minh Tiến, xã Ngọc Sơn (Ngọc Lặc); ông Lục Văn Thành - Người có uy tín thôn Vĩnh Lợi, xã Hải Long (Như Thanh); ông Lò Thanh Bình, Người có uy tín thôn Ngòi, xã Xuân Hòa (Như Xuân)...
Trong xây dựng hệ thống chính trị cơ sở và khối Đại đoàn kết các dân tộc, tiêu biểu như: Ông Cầm Bá Tiến - Người có uy tín thôn Bù Đồn, xã Vạn Xuân (Thường Xuân); ông Hà Văn Toán - Người có uy tín khu phố Chiềng Cồng, thị trấn Mường Lát (Mường Lát); ông Bùi Công Bằng - Chủ tịch Hội đồng giáo xứ Vân Lung, giáo phận Thanh Hóa, Người có uy tín thôn Thành Minh, xã Thành Long (Thạch Thành)...
Trong giữ gìn và phát huy bản sắc văn hóa dân tộc, xây dựng đời sống văn hóa ở khu dân cư, tiểu biểu như: Ông Lầu Minh Pó - Người có uy tín bản Pù Toong, xã Pù Nhi (Mường Lát); ông Cao Bằng Nghĩa - Người có uy tín khu phố Khằm, thị trấn Hồi Xuân, (Quan Hóa)…
Trong bảo đảm trật tự, an toàn xã hội, bảo vệ quốc phòng - an ninh, một số điển hình tiêu biểu như: Ông Sung Văn Lự - Người có uy tín bản Cặt, xã Nhi Sơn (Mường Lát); ông Lò Viết Lâm - Người có uy tín bản Ngàm Pốc, xã Yên Thắng (Lang Chánh); ông Lương Văn Noọng - Người có uy tín bản Na Ấu, xã Tam Thanh (Quan Sơn); ông Trương Văn Khắc - Người có uy tín thôn Cẩm Bộ, xã Thành Minh (Thạch Thành)...
Về đội ngũ nhân sĩ, trí thức, văn nghệ sĩ người DTTS trên địa bàn tỉnh có vai trò quan trọng và có nhiều đóng góp to lớn trên nhiều lĩnh vực, trong đó có y tế, giáo dục và đào tạo, quản lý nhà nước; quốc phòng - an ninh; văn hóa - nghệ thuật... như Nghệ nhân Nhân dân cho bà Phạm Thị Tắng (Ngọc Lặc) là người có công lớn trong việc bảo tồn nét đẹp văn hóa của đồng bào Mường; thầy thuốc ưu tú, bác sĩ Trương Thị Mầu (Phòng khám Đa khoa Lương Điền - Bá Thước); ông Bàn Văn Tuấn - Chính trị viên, Đồn Biên phòng Yên Khương, huyện Lang Chánh; Trung tá Bùi Duy Lê - Đội trưởng Đội an ninh (Công an huyện Như Xuân)…
Cùng với sự phát triển đội ngũ doanh nghiệp của tỉnh, địa bàn vùng DTTS và miền núi đã có nhiều doanh nhân điển hình trong sản xuất, kinh doanh và tạo việc làm cho người dân địa phương, điển hình như: Ông Phạm Văn Thuyền - Giám đốc Công ty TNHH Đầu tư xây dựng và Thương mại Đức Tài, thị trấn Hồi Xuân (Quan Hóa); ông Hà Văn Lưu - Giám đốc Công ty CP Đầu tư thương mại và dịch vụ Phước Lộc, thôn Khà, xã Kỳ Tân (Bá Thước); ông Dương Ngọc Trường - Giám đốc Công ty CP Befine, thôn Trường Sơn, xã Thạch Sơn (Thạch Thành)...
Có thể khẳng định, đội ngũ những Người có uy tín, nhân sĩ, trí thức, doanh nhân tiêu biểu trong vùng đồng bào DTTS và miền núi có sức ảnh hưởng sâu rộng, lan tỏa trong cộng đồng dân cư; là tấm gương về đoàn kết, tương trợ, giúp đỡ lẫn nhau; chịu khó vươn lên trong lao động, sản xuất, làm giàu chính đáng; có ý thức giữ gìn và phát huy bản sắc văn hóa dân tộc. Đội ngũ Người có uy tín đóng vai trò là cầu nối truyền tải tâm tư, nguyện vọng của đồng bào các dân tộc đến các cấp ủy đảng, chính quyền các cấp.
Phát biểu tại Hội nghị, ông Trịnh Tuấn Sinh - Phó bí thư Tỉnh ủy Thanh Hóa tỉnh biểu dương và ghi nhận những thành tích, đóng góp quý báu của đội ngũ Người có uy tín, nhân sĩ trí thức, doanh nhân DTTS tỉnh Thanh Hóa. Từ các phong trào thi đua yêu nước, Thanh Hóa xuất hiện nhiều tấm gương điển hình tiên tiến trong vùng đồng bào DTTS trên mọi lĩnh vực.
Đây là những nhân tố tích cực, là cầu nối cùng cấp ủy, chính quyền trong tuyên truyền, vận động đồng bào DTTS thực hiện tốt mọi chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước; các chương trình mục tiêu quốc gia, đặc biệt là Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào DTTS và miền núi.
Đến nay, toàn vùng đã có 100% xã có đường ô tô đến trung tâm được nhựa hóa; 100% thôn bản có đường ô tô đến trung tâm xã được cứng hóa (trong đó nhựa hóa và bê tông hóa đạt 68%); 100% các xã thuộc khu vực miền núi đều có điện lưới quốc gia, dự kiến cuối năm 2023, 100% thôn, bản có điện lưới quốc gia; tỷ lệ trường học đạt chuẩn quốc gia đạt 72,8%.
Hiện nay, 11 huyện miền núi có 63 xã đạt chuẩn NTM... Thu nhập bình quân đầu người khu vực miền núi năm 2022 đạt 36,98 triệu đồng (toàn tỉnh là 51,7 triệu đồng), tăng 6,36 triệu đồng so với năm 2019; năm 2023, ước đạt 40,7 triệu đồng.
Để tiếp tục phát huy vai trò của Người có uy tín, nhân sĩ, trí thức, doanh nhân là người DTTS, Phó Bí thư Tỉnn ủy Thanh Hóa đề nghị các cấp, các ngành, địa phương cần thường xuyên quan tâm, động viên, biểu dương kịp thời những đóng góp của đội ngũ Người có uy tín; tạo điều kiện thuận lợi để Người có uy tín phát huy tốt vai trò nòng cốt của mình.
Tại Hội nghị, đã có 150 cá nhân được Chủ tịch UBND tỉnh Thanh Hóa tặng Bằng khen vì đã có thành tích tiêu biểu, điển hình tiên tiến trong vùng đồng bào DTTS và miền núi huyện tỉnh Thanh Hóa 2021 - 2023.