Sống le lói bên ánh đèn dầuLàng Bui Xóm Mới, xã Ia Ka, huyện Chư Păh, tỉnh Gia Lai là nơi ở cũ của người dân làng Bui ngày nay. Trong chiến tranh, làng Bui là ngôi làng cách mạng. Sau giải phóng, người dân làng Bui được Nhà nước di dời đến một vị trí mới thuận lợi, khang trang hơn, cách làng cũ 4km để ổn định dân cư, phát triển kinh tế.

Tuy nhiên, vị trí đất sản xuất không phù hợp, qua năm tháng dân số ngày càng đông, một phần vì phong tục của người Jrai thích sống gần rừng nên nhiều người dân đưa gia đình về nơi ở cũ, lập thành làng Bui Xóm Mới. Làng nằm lọt thỏm giữa thung lũng, xung quanh là đồi núi biệt lập với những khu dân cư khác. Hiện nay, làng Bui Xóm Mới là nơi duy nhất trên địa bàn xã Ia Ka, huyện Chư Păh chưa có điện lưới quốc gia.

Người dân làng Bui Xóm Mới nhận dầu hỏa hỗ trợ.

Đi rẫy vừa về đến nhà, ông Rơ Châm Oel vội vàng thúc giục vợ con dọn cơm chiều trước khi trời tối, vì trong nhà đã hết dầu, nếu trời tối không thấy thức ăn mà gắp. Tìm chiếc đèn pin tích điện ở đầu giường, ông Oel chia sẻ: Chính quyền xã cấp cho bà con đèn pin tích điện để thắp sáng, nhưng đèn pin hay bình ắc quy chỉ dùng khi cấp bách, hết dầu thôi. Mỗi lần đi sạc đèn hay bình ắc quy lại phải mang ra làng Bui xa xôi, mất công lắm. Cuộc sống của bà con ở đây vất vả lắm, không có điện thiệt thòi đủ đường. Bà con trong làng đều nghèo, chủ yếu là gia đình chính sách thuộc diện trợ cấp tiền điện hàng tháng theo quy định của Nhà nước. Mỗi quý, chính quyền xã cấp cho mỗi hộ dân 147 nghìn đồng hỗ trợ tiền điện, nhưng cũng chẳng đủ mua dầu thắp.

Trong căn nhà tối om chỉ còn chút ánh sáng lập lòe từ bếp lửa sắp tàn, chị Rơ Châm Phưm bê mâm bát dò dẫm từng bước xuống cầu thang nhà sàn rửa, nhưng tối quá đành để sáng sớm mai. Chị Phưm than thở: Không có điện, trời tối là tù mù khổ lắm. Nhất là bọn trẻ con ngày nắng nóng không có điện bật quạt, còn đêm học bài dưới ánh sáng yếu ớt của đèn dầu, đèn pin. Thời gian qua, có nhiều tổ chức, cá nhân mang dầu hỏa, đèn đến trao tặng vì ánh sáng đèn dầu đối với bà con nơi đây vô cùng quý giá. Mấy hôm trước cũng có đoàn từ TP. Pleiku chở thùng phuy dầu và mấy chục chiếc đèn đến cho bà con. Đỡ được một khoản chi phí mua dầu mà không phải đi xa nên nhà ai cũng mang can đến nhận.

Đang quen sống cùng bố mẹ ở ngôi làng khác có điện thắp sáng, từ khi về làm rể làng Bui Xóm Mới, cuộc sống sinh hoạt của anh Rơ Châm Men như bị đảo lộn. Nhưng vì phong tục của người Jrai, muốn lấy người con gái mình yêu thương, anh Men phải về làm rể. “Có điện sáng quen rồi về đây bất tiện nhiều thứ lắm. Mình có chiếc điện thoại đen trắng dùng để liên lạc mà mỗi khi hết pin cũng phải đi 4 cây số mới sạc được, nhiều khi phải hạn chế dùng”.

Tin vui cho làng Bui Xóm Mới

Ông Rơ Châm Bin, Trưởng làng Bui cho biết: làng Bui Xóm Mới là một phần của làng Bui, đây là một trong những ngôi làng nghèo nhất của xã Ia Ka, chủ yếu đồng bào dân tộc Jrai sinh sống. Từ năm 2010, làng Bui đã có điện thắp sáng, còn làng Bui Xóm Mới ở xa quá, các hộ dân lại sinh sống không tập trung nên vẫn chưa thể kéo điện được. “Không có điện nên cuộc sống của bà con rất khó khăn, thiệt thòi nhiều mặt nhưng cũng đành chịu. Người dân làng Bui Xóm Mới nhiều lần kiến nghị chính quyền địa phương, nhưng đến nay vẫn chưa thấy gì”.

Ông Nguyễn Tất Hoàng, Trưởng phòng Kinh doanh-Tổng hợp, Điện lực huyện Chư Păh cho biết: Điện lực huyện Chư Păh đã khảo sát và đưa làng Bui Xóm Mới vào kế hoạch thực hiện kéo điện năm 2019. Nhưng năm 2018, Điện lực huyện vẫn còn vốn nên đã đề xuất với cấp trên kéo điện về làng Bui Xóm Mới luôn trong năm 2018, dự kiến cuối năm 2018 sẽ hoàn thành kéo điện.

Đến nay, Công ty Điện lực Gia Lai đã cơ bản hoàn thành việc kéo điện đến các thôn, làng, đạt 99,8%. Hiện chỉ còn một số làng như làng Bui Xóm Mới, xã Ia Ka, huyện Chư Păh; làng Hek, xã Chư A Thai, huyện Phú Thiện và một số khu dân cư vùng sâu chưa có điện hoặc đường điện yếu. Tuy nhiên, những địa phương này đều đã có kế hoạch trình Tổng Công ty triển khai đầu tư trong thời gian sớm nhất.

HOÀNG THANH - LÊ HƯỜNG