Các xã dưới 5 tiêu chí chủ yếu nằm trên địa bàn 6 huyện nghèo của tỉnh, như: Điện Biên Đông (10 xã; Nậm Pồ (8 xã); Mường Ảng (4 xã); Tuần Giáo (2 xã); Mường Chà và Mường Nhé mỗi huyện còn 1 xã. Số tiêu chí NTM đạt bình quân của nhóm này là 3 tiêu chí/xã, chủ yếu là các tiêu chí về: tỷ lệ lao động có việc làm, quốc phòng an nình và thủy lợi.

Hiện nay tỉnh Điện Biên đang tập trung mọi nguồn lực phấn đấu đến hết năm 2018s ẽ không còn xã đạt dưới 5 tiêu chí.

Ông Lò Văn Tiến, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Điện Biên cho biết, hiện tỉnh đang dồn mọi nguồn lực tập trung cho công tác xây dựng NTM. Đặc biệt là, đối với các xã đạt dưới 5 tiêu chí, tỉnh sẽ cố gắng giải quyết dứt điểm trong năm 2018, trong đó sẽ hướng chủ yếu vào các tiêu chí mềm như: cơ sở vật chất văn hóa; nhà ở dân cư và tiêu chí môi trường…

Hiện nay, công tác xây dựng NTM trên địa bàn tỉnh Điện Biên mặc dù đã có nhiều khởi sắc nhưng vẫn chưa được đặc biệt chú trọng, còn nhiều khó khăn. Theo Báo cáo của Ban Chỉ đạo thực hiện các Chương trình mục tiêu quốc gia tỉnh Điện Biên, đến tháng 6/2018, toàn tỉnh mới có 13 xã đạt chuẩn NTM hoàn thành 19/19 tiêu chí; 3 xã cơ bản đạt chuẩn NTM (15-18 tiêu chí); 10 xã đạt từ 10-14 tiêu chí; 64 xã đạt từ 5-9 tiêu chí; 26 xã đạt dưới 5 tiêu chí. Nguyên nhân được xác định một phần là việc phân công nhiệm vụ cho các cấp, đoàn thể vẫn chưa được thể hiện rõ nét; vai trò đôn đốc, chỉ đạo từ các cấp chính quyền đối với các xã xây dựng NTM cũng chưa được sát sao; các phong trào như “chung sức xây dựng NTM”, “toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa” cũng chưa được quan tâm thực hiện.

Được biết, giai đoạn 2016–2018, tổng nguồn lực huy động thực hiện chương trình xây dựng NTM của Điện Biên là hơn 4.000 tỷ đồng. Trong đó ngân sách Trung ương hơn 580 tỷ đồng; ngân sách địa phương gần 60 tỷ đồng; còn lại là các nguồn vốn lồng ghép, vốn tín dụng, huy động từ doanh nghiệp, cộng đồng dân cư… Định hướng đến năm 2020, tỉnh Điện Biên cũng sẽ phấn đấu có 35 xã đạt chuẩn NTM, không còn xã đạt dưới 8 tiêu chí.

VŨ LỢI