Triển khai thực hiện Tiểu Dự án 2 về Giảm thiểu tình trạng tảo hôn và hôn nhân cận huyết thống trong vùng đồng bào DTTS và miền núi, thuộc Dự án 9, Chương trình MTQG phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào DTTS và miền núi, huyện Văn Lãng, tỉnh Lạng Sơn đã đẩy mạnh công tác tuyên truyền trong các đơn vị trường học, nhờ đó đã giúp nâng cao nhận thức về TH-HNCHT trong lứa tuổi vị thành niên trên địa bàn.
Nâng cao nhận thức cho học sinh DTTS
Chúng tôi có dịp tham gia một buổi tập huấn về giảm thiểu tình trạng TH-HNCHT tại Trường Phổ thông Dân tộc bán trú, Trung học cơ sở xã Bắc La do Phòng Lao động, Thương binh và Xã hội – Dân tộc huyện Văn Lãng tổ chức. Trước khi chia sẻ các kiến thức, Báo cáo viên có hỏi nhiều câu hỏi về hôn nhân và gia đình, trong đó có độ tuổi kết hôn, hệ lụy tảo hôn và hôn nhân cận huyết thống... Các câu hỏi đều được các em học sinh trả lời khá rõ ràng và rành mạch, thể hiện sự hiểu biết của mình liên quan đến Luật Hôn nhân và Gia đình.
Tại Hội nghị tập huấn, các em học sinh trong toàn trường được ông Hoàng Văn Nguyện- Trưởng Phòng Nghiệp vụ, Chi cục Dân số - Kế hoạch hoá gia đình tỉnh Lạng Sơn tuyên truyền 3 nội dung chính: Tác hại của TH-HNCHT, trách nhiệm của học sinh với việc phòng chống TH-HNCHT; một số kỹ năng cơ bản về chăm sóc sức khỏe sinh sản; một số kiến thức về giới tính, về tình yêu tuổi học trò và lồng ghép các tình huống phòng chống xâm hại tình dục của tuổi vị thành niên…
Ngoài ra, các em học sinh cũng được xem phim tư liệu, với nội dung nói về thay đổi tâm sinh lý ở tuổi vị thành niên do Trung ương Hội Liên Hiệp Thanh niên Việt Nam sản xuất, giúp các em hiểu biết sâu sắc hơn về giới tính; được trao đổi nhiều câu chuyện, nhiều bài học về TH-HNCHT; cách chăm sóc sức khỏe sinh sản...
Em Hà Diệu Linh Đan, dân tộc Nùng, học sinh lớp 7 cho biết, ban đầu khi xem phim tư liệu về thay đổi tâm sinh lý ở tuổi vị thành niên em và các bạn có chút ngại. Tuy nhiên, khi được Báo cáo viên chia sẻ, em học được rất nhiều kiến thức liên quan đến giới tính; biết được các biện pháp phòng tránh xâm hại tình dục; tình yêu tuổi học trò…
Theo Linh Đan, một số buổi sinh hoạt dưới cờ Nhà trường cũng thường tuyên truyền về nội dung này; và một số các bạn trong trường cũng được tập huấn về TH-HNCHT ở huyện, ở tỉnh, sau khi về các bạn đã chia sẻ những kiến thức ấy cho các bạn cùng lớp, cùng trường…. Vì vậy, chúng em đều nhận thức được TH-HNCHT là vi phạm pháp luật, nhiệm vụ của chúng em là tập trung học tập để có tương lai tốt đẹp hơn.
Tương tự, em Hứa Trọng Tới, dân tộc Nùng, học sinh lớp 9 cho biết, những lớp tập huấn như thế này rất bổ ích. Em nhận thức rằng, không nên yêu sớm và đủ tuổi mới được kết hôn; biết cách phòng chống xâm hại tình dục và khi có vấn đề gì thì báo thầy cô hoặc gia đình.
Tại buổi tuyên truyền, mỗi học sinh được nhận 1 cuốn tài liệu truyền thông, tuyên truyền về giảm thiểu tình trạng TH-HNCHT với các thông tin cơ bản về TH-HNCHT và hậu quả, nguyên nhân TH-HNCHT; trách nhiệm pháp lý đối với hành vi kết hôn TH-HNCHT; trách nhiệm phòng, chống TH-HNCHT; khi trẻ em cần trợ giúp, bảo vệ thì tìm đến tổ chức, cá nhân nào... Báo cáo viên cũng lồng ghép những câu chuyện sinh động về tác hại của TH-HNCHT…
Học sinh sẽ là những Tuyên truyền viên tích cực
Cô giáo Chu Tố Uyên, Bí thư Chi bộ, Hiệu trưởng Nhà trường cho biết, những buổi tuyên truyền tại Nhà trường rất hiệu quả bởi, địa phương đã mời Báo cáo viên là người đã có nhiều năm kinh nghiệm trong công tác truyền thông về lĩnh vực dân số, hôn nhân và gia đình.
Theo cô giáo Chu Tố Uyên, Trường Phổ thông Dân tộc Bán trú, Trung học cơ sở xã Bắc La nằm tại xã vùng III, học sinh chủ yếu là người dân tộc Nùng, toàn trường có 82 học sinh. Những năm qua, ngoài tham gia các buổi tuyên truyền do huyện tổ chức, Nhà trường cũng thường xuyên tuyên truyền nội dung về TH-HNCHT trong các buổi sinh hoạt dưới cờ, các buổi học ngoại khóa. Do đó, trong suốt hơn 4 năm qua, Nhà trường không ghi nhận trường hợp nào bỏ học giữa chừng để lấy vợ, lấy chồng.
Tại các Hội nghị, Báo cáo viên sẽ tuyên truyền phổ biến giáo dục pháp luật về hôn nhân, phòng ngừa TH-HNCHT liên quan đến các vấn đề về Luật Hôn nhân và Gia đình, Luật Trẻ em, Luật Phòng, chống bạo lực gia đình, Luật Bình đẳng giới, Dân số và Gia đình... nhằm nâng cao nhận thức, thay đổi hành vi, vận động xóa bỏ những hủ tục lạc hậu và ngăn ngừa, hạn chế tình trạng TH-HNCHT trong đồng bào DTTS. Cấp phát sổ tay tuyên truyền cho các đơn vị trường học và 17 xã, thị trấn.
Bà Chu Thị Bích Hảo, Trưởng Phòng Lao động, Thương binh, Xã hội – Dân tộc huyện Văn Lãng cho biết: Thông qua Hội nghị, giúp các em học sinh nâng cao hiểu biết, có thể chính các em sẽ là kênh thông tin, là tuyên truyền viên tích cực tới người thân, bạn bè trong trường và nơi dân cư mà các em sinh sống, tạo sức lan tỏa đến cộng đồng và xã hội tham gia đẩy lùi tình trạng TH - HNCHT. Quan trọng nhất, học sinh đã tích lũy được kiến thức và kĩ năng tự bảo vệ mình trước vấn nạn này.
“Đặc biệt, nhằm xóa bỏ tình trạng TH-HNCHT, thời gian qua, huyện Văn Lãng đã tăng cường sự lãnh đạo của cấp ủy đảng, chính quyền các cấp; nâng cao vai trò của các tổ chức đoàn thể nhằm tạo sự thống nhất về nhận thức, đồng thuận xã hội; đồng thời tăng cường công tác tuyên truyền để toàn xã hội cùng chung tay trong công tác phòng, chống TH-HNCHT trên địa bàn”, Trưởng Phòng Lao động, Thương binh, Xã hội – Dân tộc huyện Văn Lãng Chu Thị Bích Hảo khẳng định.