Đất công ích là gì?

Theo quy định Luật Đất đai hiện hành, căn cứ vào mục đích sử dụng, đất được chia thành 3 nhóm chính bao gồm đất nông nghiệp, đất phi nông nghiệp và nhóm đất chưa sử dụng. Trong đó, đất công ích (hay đất 5%) là quỹ đất nông nghiệp được lấy từ đất trồng cây lâu năm, cây hàng năm hoặc đất nuôi trồng thủy sản để phục vụ nhu cầu công ích của địa phương.

Về bản chất, đất công ích thực chất là loại đất trước kia do hợp tác xã trích % (5%) quỹ đất hợp tác xã hoặc các hộ gia đình, giao cho các hộ nông dân được tự chủ phát triển kinh tế theo nhu cầu của hộ gia đình, nhằm phục vụ mục đích phát triển kinh tế – xã hội, phục vụ lợi ích của một cộng đồng nhất định theo địa phương.

Thông thường, mỗi đơn vị hành chính sẽ tạo lập một quỹ đất công ích phục vụ các sự kiện văn hoá - xã hội của địa phương.

Cơ sở xác định đất công ích

Đất nông nghiệp được dùng vào mục đích công ích tại địa phương sẽ được xác định dựa trên các cơ sở như:

- Các công trình công cộng xây dựng tại thị trấn, phường, xã như: công trình văn hóa, giáo dục, trạm y tế, khu vui chơi, chợ, nghĩa trang,... hoặc các công trình khác theo quy định của UBND cấp tỉnh, thành phố.

- Đất dùng để bồi thường cho người có đất bị thu hồi để xây dựng các công trình phục vụ cộng đồng theo quy định của Nhà nước.

- Đất dùng để xây dựng nhà tình nghĩa, nhà tình thương hoặc nhà ở cho người có công.

Đất công ích không được cấp sổ đỏ

Căn cứ và quy định tại Khoản 2 Điều 19 Nghị định 43/2014/NĐ-CP ngày 15.5.2014 của Chính phủ, người đang quản lý, sử dụng đất nông nghiệp thuộc quỹ đất công ích của xã, phường, thị trấn sẽ không được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất. Đồng nghĩa với việc, đất công ích sẽ không được cấp sổ đỏ.

Tuy nhiên, sau thời hạn sử dụng đất công ích kết thúc, người dân có thể lên UBND cấp xã, phường để làm thủ tục xin phép tiếp tục sử dụng diện tích đất này.

Đất công ích không được bồi thường về đất

Căn cứ Khoản 1 Điều 76 Luật Đất đai 2013, khi thu hồi đất nông nghiệp thuộc quỹ đất công ích của xã, phường, thị trấn thì người quản lý, sử dụng đất không được bồi thường về đất.

Mặc dù không được bồi thường về đất nhưng sẽ được bồi thường chi phí đầu tư vào đất còn lại (nếu có)./.