Tiên phong trong phát triển du lịch cộng đồng

Trong chuyến công tác tại thị xã Nghĩa Lộ (Yên Bái), chúng tôi được cán bộ Ban Dân tộc tỉnh Yên Bái và Văn phòng UBND Thị xã Nghĩa Lộ giới thiệu và đưa đi thăm mô hình Homestay điển hình tiêu biểu tại gia đình ông Điêu Văn Khang, tại bản Sà Rèn, xã Nghĩa Lợi.

Bên dòng sông Thia tươi đẹp, những ngôi nhà sàn truyền thống ẩn khuất sau những rặng tre, bản Sà Rèn nằm giữa cánh đồng lúa Mường Lò xanh mướt, xa xa dãy núi trùng trùng điệp điệp, Sà Rèn đẹp đến nao lòng.

Tiếp chúng tôi tại ngôi nhà sàn kinh doanh dịch vụ Homestay của gia đình, xung quanh là rất nhiều giấy khen, bằng khen của cá nhân và gia đình, Người có uy tín Điêu Văn Khang phấn khởi chia sẻ: Sà Rèn có 99 hộ dân, 407 nhân khẩu, hơn 90% là người Thái, từ năm 2014, khi có chủ trương của tỉnh về xây dựng mô hình du lịch điểm, được hỗ trợ 20 triệu đồng, gia đình ông là một trong những hộ đầu tiên cải tạo ngôi nhà sàn của mình để đón khách.

Ông Khang bộc bạch, khi chưa có dịch Covid -19, trung bình mỗi năm gia đình đón khoảng 1.300 lượt khách, cho thu nhập từ dịch vụ nghỉ trên 100 triệu đồng; chưa kể thu từ dịch vụ cho thuê xe đạp, ăn uống, các chương trình văn hóa, văn nghệ. Từ các hoạt động kinh doanh du lịch, mô hình của gia đình ông Khang còn tạo việc làm thường xuyên cho 5 người dân địa phương.

“Khi Nghĩa Lộ tổ chức Lễ đón nhận Bằng của UNESCO ghi danh “Nghệ thuật Xòe Thái” vào Danh sách di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại, Homestay của gia đình ông và những hộ khác trong bản đều chật kín phòng”- ông Khang cười tươi.

Thấy được hướng phát triển kinh tế bền vững để cải thiện và nâng cao chất lượng cuộc sống nên ông Khang đã vận động người dân trong bản làm theo. Điển hình như gia đình anh Hoàng Văn Tuấn, nhờ sự tư vấn của ông Khang, gia đình anh đã phát triển du lịch Homestay, bước đầu cũng đã thu được hiệu quả.

Anh Tuấn chia sẻ: “Nhờ sự tư vấn, động viên của bác Khang và được Nhà nước hỗ trợ 20 triệu đồng nên tôi đã mạnh dạn đầu tư xây dựng căn nhà sàn để ở và đón khách du lịch. Qua thời gian, tôi nhận thấy đây là hướng đi hiệu quả, tạo nguồn thu nhập khá".

Nỗ lực gìn giữ bản sắc văn hóa

Theo ông Điêu Văn Khang, từ việc kinh doanh Homestay hiệu quả của gia đình ông và những hộ kinh doanh khác, người dân dần nhận thức được tầm quan trọng trong việc giữ gìn các giá trị văn hóa dân tộc. Nhiều gia đình đã xây dựng nhà cấp 4 khang trang, thì đập bỏ dựng lại nhà sàn truyền thống. Mặc dù xây dựng nhà sàn bằng vật liệu mới (bê tông, cốt thép), nhưng vẫn tuân thủ theo lối kiến trúc nhà sàn truyền thống dân tộc Thái. Bản đang phấn đấu trong thời gian tới, 100% các hộ đều có nhà sàn truyền thống.

Ông Khang khẳng định, chính từ việc giữ gìn và khai thác bản sắc văn hóa truyền thống đặc sắc đã giúp người dân Sà Rèn có cuộc sống ấm no hơn. Do đó, ông luôn dặn dò con, cháu trong gia đình và bà con Nhân dân cần ý thức hơn trong việc bảo tồn bản sắc văn hóa, từ trang phục, tiếng nói, đến ẩm thực…

“Người dân Sà Rèn duy trì mặc những bộ trang phục truyền thống trong sinh hoạt hằng ngày; giữ gìn những nếp nhà sàn truyền thống; tổ chức sinh hoạt, biểu diễn văn hóa- văn nghệ cho khách tham quan du lịch;… mang đậm bản sắc văn hóa Thái và sắc màu người vùng cao Tây Bắc”- ông Khang vui mừng.

Theo Người có uy tín Điêu Văn Khang, dân tộc Thái có cả một kho tàng ẩm thực đặc sắc, với nhiều món ngon, đặc trưng nơi núi rừng Tây Bắc. Mùa nào thức ấy, từ thịt trâu, lợn, gà, các loại rau rừng, côn trùng… Do đó, để thu hút khách du lịch đến với Sà Rèn, ông Khang luôn dặn dò với gia đình và các hộ kinh doanh khác cần chế biến đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm, chế biến khéo léo cầu kỳ đã trở thành những món ngon, đặc sản khiến du khách khó quên.

Qua cuộc trò chuyện ngắn, chúng tôi thấy được phần nào sự tâm huyết trong bảo tồn văn hóa dân tộc Thái cũng như sự nhạy bén trong phát triển du lịch của Người có uy tín Điêu Văn Khang. Cùng với sự nỗ lực của các cấp ủy, chính quyền địa phương, Ông Khang đã góp một phần nhỏ giúp bản Sà Rèn nổi lên là một điểm đến hấp dẫn trong bản đồ du lịch Tây Bắc.