Sử dụng theo “truyền khẩu”
Nhiều năm nay, gia đình chị Vàng Chinh, ở thôn Lồ Séo Tủng, xã Cao Sơn, huyện Mường Khương thường xuyên mua thuốc diệt cỏ về phun trên diện tích đất sản xuất của gia đình. “Sử dụng thuốc thì mình đỡ mất công đi rẫy cỏ. Cứ đến mùa vụ thì ra chợ mua thuốc về dùng thôi. Thuốc này của Trung Quốc nên mình cũng chẳng hiểu họ viết gì, dùng nhiều thì quen, rồi mách lại cho nhau hoặc nhìn hình vẽ để biết tác dụng và cách sử dụng”, chị Chinh cho biết.
Theo thống kê của ngành Nông nghiệp địa phương, trung bình mỗi năm, nông dân Lào Cai sử dụng từ 150 đến 160 tấn thuốc BVTV các loại, trong đó, nhiều nhất là thuốc diệt cỏ. Tại các chợ phiên vùng cao, thuốc BVTV được bày bán công khai, tràn lan cùng với các hàng hóa khác, trong khi đây là loại hàng hóa cần có giấy phép kinh doanh và có những điều kiện cụ thể.
Tỉnh Lào Cai có đường biên tiếp giáp với nước bạn Trung Quốc và có nhiều đường mòn, lối mở. Thời gian qua, Nhân dân hai bên biên giới qua lại giao thương, buôn bán, trao đổi hàng hóa nên một số bà con lén lút vận chuyển, buôn bán, sử dụng các loại thuốc ngoài danh mục. Qua điều tra của các lực lượng chức năng, lượng thuốc ngoài danh mục sử dụng tại các vùng này chiếm khoảng 20% tổng số lượng thuốc BVTV, thuốc trừ cỏ sử dụng trong nông nghiệp.
Ông Nguyên Xuân Nhẫn, Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh Lào Cai cho biết: Thuốc BVTV ngoài danh mục thường có giá rẻ hơn so với thuốc BVTV trong danh mục được phép sử dụng tại Việt Nam khoảng 20%, có loại thấp hơn đến 50%, nên một số đối tượng buôn bán nhỏ lẻ tại các chợ phiên vùng cao đã lợi dụng để mua và vận chuyển lậu về bán.
Các cơ quan chức năng đã tăng cường tiến hành thanh, kiểm tra, đẩy mạnh tuyên truyền tại các phiên chợ để người dân hiểu, nắm rõ những quy tắc sử dụng thuốc BVTV bảo đảm an toàn. Tuy nhiên, do địa bàn rộng, đường biên giới dài nên thực tế thì vẫn còn tình trạng thuốc BVTV bán lén lút tại các chợ phiên.
Cần tuân thủ nguyên tắc khi sử dụng thuốc BVTV
Ngành Nông nghiệp khuyến cáo, để bảo đảm an toàn trong quá trình sử dụng thuốc BVTV trong sản xuất nông nghiệp bà con nông dân cần tuân thủ các nguyên tắc “4 đúng”. Cụ thể, khi sử dụng thuốc BVTV, bà con cần phải biết rõ loài sâu bệnh cần phòng trừ bằng cách hỏi ý kiến cán bộ chuyên môn BVTV hoặc cán bộ nông nghiệp địa phương. Không sử dụng thuốc không rõ nguồn gốc, không có trong danh mục thuốc được phép sử dụng, không sử dụng thuốc cấm.
Trong quá trình sử dụng thuốc BVTV, cần tuân thủ đúng nồng độ, liều lượng bao gồm lượng thuốc và lượng nước pha trộn để phun trên một đơn vị diện tích cây trồng theo hướng dẫn của nhà sản xuất hoặc khuyến cáo của cán bộ kỹ thuật. Bà con nên phun vào lúc trời râm mát, không có gió to để thuốc tiếp xúc bám dính tốt hơn trên bề mặt lá.
Khi phun thuốc, cần trang bị đầy đủ bảo hộ lao động như quần áo lao động, mũ, kính, khẩu trang, bao tay, ủng; bình phun thuốc phải được kiểm tra không bị rò rỉ. Nơi pha thuốc phải gần nơi cần phun, xa nguồn nước sinh hoạt, xa chuồng trại gia súc gia cầm...
Sử dụng thuốc BVTV để bảo vệ cây trồng, vệ mùa màng là một trong những biện pháp quan trọng. Việc sử dụng thuốc không rõ nguồn gốc, sử dụng không theo hướng dẫn… đã và đang gây ảnh hưởng trực tiếp đến môi trường, chất lượng sản phẩm và sức khỏe của chính người nông dân.
Chính vì vậy, để bảo vệ chính mình và môi trường, hướng đến một nền sản xuất nông nghiệp sạch, với những sản phẩm bảo đảm an toàn vệ sinh thực phẩm, nâng cao giá trị sản xuất, bà con nông dân cần nghiêm túc tuân thủ các nguyên tắc trong sử dụng thuốc BVTV an toàn trước khi quá muộn…
TRỌNG BẢO