Không lo giá tăng “phi mã”

Theo Sở Giao dịch Hàng hoá Việt Nam (MXV), sau khi trải qua 22 lần điều chỉnh giá, với 10 lần giảm, giá mặt hàng xăng, dầu đã ghi nhận mức thấp nhất từ đầu năm đến nay. Theo lần điều chỉnh mới nhất gần đây (ngày 12/9), giá xăng, dầu trong nước giảm 1.000 đồng/lít. Cụ thể, giá xăng A95 từ 24.230 đồng giảm còn 23.215 đồng/lít; xăng E5 từ 23.359 đồng giảm còn 22.231 đồng/lít.

Giá xăng dầu giảm đã kéo theo đà giảm của chỉ số giá tiêu dùng (CPI) trong hai tháng gần đây. Trong tháng 7, do đây là tháng đầu tiên bắt đầu chu kỳ giảm giá xăng dầu nên CPI vẫn tăng 0,4% so với tháng trước. Nhưng bước sang tháng 8, là tháng chuẩn bị cho năm học mới, nhưng CPI chỉ tăng rất nhẹ.

Theo số liệu của Tổng cục Thống kê (Bộ Kế hoạch và Đầu tư), CPI tháng 8 chỉ tăng 0,005% so với tháng 7. Trong khi đó, tháng 8/2021, dù trong bối cảnh dịch bệnh Covid – 19 diễn biến rất phức tạp, thì CPI cũng tăng 0,25% so với tháng trước.

Giá xăng dầu giảm đã mang những tác động tích cực đến đời sống của người dân. Người tiêu dùng phấn khởi, không còn lo giá thực phẩm tăng theo giá xăng khiến việc chi tiêu khó khăn.

Khảo sát thị trường tại Kon Tum cho thấy, trong tháng 8/2022, giá lương thực ổn định so với tháng 7 (thóc tẻ loại thường giá 8.000 đồng/kg, gạo tẻ loại thường giá 14.000 đồng/kg, gạo tẻ ngon 18.300 đồng/kg… ). Giá rau xanh ổn định, chỉ có một số loại củ quả tăng, giảm nhẹ. Trong đó, rau cải xanh 19.500 đồng/kg (tăng 500 đồng/kg), cà chua 35.000 đồng/kg (tăng 12.000 đồng/kg)

Còn tại tỉnh Phú Thọ, giá hầu hết các mặt hàng tiêu dùng thiết yếu cơ bản ổn định, kể từ thời điểm xăng dầu tiếp tục được điều chỉnh giảm giá gần đây nhất. Tại thời điểm tối ngày 12/9, giá thịt bò được Sở Công thương tỉnh này công bố, là 260 nghìn đồng/kg; rau ngót là 10 nghìn đồng/bó,… Đến ngày 16/9, hầu hết giá các mặt hàng giữ nguyên; thậm chí giá cá trắm giảm 5 nghìn đồng/kg (từ 70 nghìn xuống còn 65 nghìn đồng/kg)…

Theo bà Nguyễn Thị Hương, Tổng cục trưởng Tổng cục Thống kê, nhóm hàng lương thực, thực phẩm là nhóm hàng có tác động lớn tới CPI, chiếm tỷ trọng khoảng 1/4 trong tổng chi tiêu dùng của dân cư. Do đó, Chính phủ, các bộ, ngành, địa phương thường xuyên thực hiện các biện pháp bảo đảm cân đối cung cầu, bình ổn giá, nhất là mặt hàng thịt lợn, thức ăn chăn nuôi. Theo đó, giá thịt lợn đã có dấu hiệu hạ nhiệt trong tháng 8/2022. Giá thịt lợn hơi cả nước trong tháng 8/2022 dao động ở mức 62 – 71 nghìn đồng/kg.

“Giá lương thực, thực phẩm có khả năng tăng trong các tháng cuối năm, nhất là khi dịch đã được kiểm soát và nhu cầu tiêu dùng của người dân, đang trở lại như thời gian trước khi đại dịch diễn ra. Đây là một trong những yếu tố có khả năng tác động làm tăng CPI trong những tháng cuối năm 2022 và năm 2023”, bà Hương nhận định.

Đồng bộ giải pháp để ổn định

Theo Tổng cục Thống kê, trong 11 nhóm hàng hóa và dịch vụ tiêu dùng chính của tháng 8, có 4 nhóm tăng giá so với tháng trước, 4 nhóm giảm giá, 3 nhóm giữ giá ổn định. Đáng chú ý là, có 4 nhóm giảm giá (gồm: Giao thông giảm 0,06%; Bưu chính viễn thông giảm 0,05%; Văn hóa, giải trí và du lịch giảm 0,03%; và Nhóm may mặc, mũ nón, giày dép giảm 0,03%) đã kéo đà tăng rất nhẹ cho CPI tháng 8.

Đặc biệt, việc Bộ Giáo dục và Đào tạo (GD&ĐT) đã đề xuất chưa tăng học phí năm học 2022 - 2023 như lộ trình đề ra trước đó, là một trong những giải pháp quan trọng để không làm tăng CPI, giảm gánh nặng cho người dân. Trước thời điểm khai giảng năm học mới 2022 - 2023, đã có 7 tỉnh, thành phố (Cần Thơ, Đà Nẵng, Hải Phòng, Bắc Kạn, Cà Mau, Quảng Ninh, Bà Rịa - Vũng Tàu) quyết định miễn giảm học phí và hỗ trợ học tập; trong đó Hải Phòng thực hiện trong cả giai đoạn 2022 - 2025.

Quan trọng nhất, theo Tổng cục trưởng Tổng cục Thống kê Nguyễn Thị Hương, việc giảm giá xăng dầu đã góp phần kềm chế lạm phát. Trong 8 tháng năm nay, giá xăng dầu được điều chỉnh 22 đợt, trong đó có 8 đợt giảm giá. Giá xăng dầu giảm là yếu tố chủ yếu kiềm chế tốc độ tăng của CPI tháng 7 và tháng 8/2022.

Bà Hương dự báo, nếu CPI các tháng còn lại tăng đều một tỷ lệ như nhau so với tháng trước, thì trong 4 tháng còn lại, CPI mỗi tháng còn có dư địa tăng trên 2% để đảm bảo mục tiêu kiểm soát dưới 4%. Do vậy, có thể thấy việc kiểm soát CPI bình quân cả năm 2022 ở mức khoảng 4%, là vẫn trong tầm kiểm soát của Chính phủ nếu không có những yếu tố quá đột biến xảy ra.

Một tín hiệu tích cực cho mục tiêu kềm chế lạm phát, là Bộ Tài chính đã hoàn thiện dự thảo Thông tư quy định mức thu một số khoản phí, lệ phí trong lĩnh vực giao thông vận tải (GTVT). Theo đó, Bộ Tài chính đề xuất mức giảm 20-50% của một số mức thu phí, lệ phí so với quy định hiện hành. Việc miễn phí, lệ phí sẽ được thực hiện ngay khi Thông tư được ký đến hết ngày 31/12/2022.

Tại một cuộc họp về việc rà soát tiết giảm chi phí, tháo gỡ khó khăn cho các doanh nghiệp diễn ra tháng 6/2022, Bộ trưởng Bộ Giao thông-Vận tải Nguyễn Văn Thể cho rằng, việc điều chỉnh giảm giá, phí, lệ phí như giảm phí bảo trì đường bộ, đăng kiểm, phí cất hạ cánh... đã hỗ trợ cho doanh nghiệp, người dân giảm bớt khó khăn. 

Tuy nhiên, do tác động của giá xăng, dầu tăng rất cao, nên việc hỗ trợ giảm giá, phí, lệ phí cho các doanh nghiệp, người dân như thời gian vừa qua, là chưa đủ. Do đó, việc rà soát, xem xét kéo dài một số cơ chế, chính sách miễn, giảm hoặc nâng tỷ lệ miễn giảm phí và lệ phí là cần thiết.