Giáo dục thay đổi cuộc sống

Sinh ra trong một gia đình dân tộc Mông có hoàn cảnh khó khăn, thuộc hộ nghèo ở xã Minh Sơn, huyện Bắc Mê, tỉnh Hà Giang, em Vàng Thị Máy, học sinh lớp 9 Trường PTDTBT-THCS Minh Sơn, Bắc Mê, Hà Giang (năm học 2021-2022) đã vượt qua rất nhiều khó khăn để được đến trường, một việc ngỡ đơn giản với nhiều trẻ em khác.

“Hành trình học tập của em có những lúc tưởng chừng phải dừng lại vì hoàn cảnh gia đình thiếu thốn, neo người, sức khỏe của bố không tốt. Nhưng nhờ tình yêu thương của bố, sự giúp đỡ của chính quyền địa phương và Nhà trường đã giúp em vững tin bước tiếp hành trình này. Trong quá trình học tập, em cũng đã rất mặc cảm và tủi thân vì không có mẹ như các bạn khác trong lớp. Thậm chí em đã từng suy nghĩ bỏ học vì thấy bố một mình làm việc vất vả và anh chị muốn em phải ở nhà để làm việc và chăm sóc bố”- em Vàng Thị Máy chia sẻ.

Dù hoàn cảnh khó khăn là thế, nhưng Máy không ngừng mơ ước về một tương lai tốt đẹp hơn. Máy luôn luôn khát khao sau khi tốt nghiệp Trung học cơ sở sẽ tiếp tục được theo học Trung học phổ thông hoặc một trường dạy nghề nào đó. Em ước mơ sau này có một công việc ổn định tại địa phương, để được đóng góp công sức nhỏ bé của mình vào việc xây dựng làng, bản và để được ở gần chăm sóc bố và nuôi em trai ăn học.

“Hãy luôn cố gắng, phấn đấu xóa bỏ mọi ranh giới để thực hiện ước mơ. Chúc các bạn sẽ thực hiện thành công ước mơ của mình!” Đó là lời nhắn gửi của Máy tới các bạn nữ sinh DTTS có hoàn cảnh khó khăn như em.

Hay như câu chuyện của cô giáo Sải Thị Chúc, dân tộc Nùng, giáo viên Trường Phổ thông DTBT TH&THCS Bản Máy, huyện Hoàng Su Phì, tỉnh Hà Giang. Cô Chúc từng rơi vào định kiến con gái học làm gì nhiều, lấy chồng sinh con là được rồi. Nhưng với nghị lực thay đổi cuộc sống cùng với sự động viên của bố, cô Chúc đã thực hiện được ước mơ của mình. Giờ đây, cô bé Chúc ngày nào đã trở thành cô giáo vùng cao, ngày ngày gieo ước mơ cho những cô cậu học trò với hoài bão vượt ra khỏi bản làng.

“Vốn sinh ra từ bản làng, chính tôi cũng là nạn nhân của định kiến phân biệt giới tính nên tôi hiểu rõ tâm lí của người dân và học sinh nơi đây. Khó khăn chồng chất khó khăn, cái nghèo vẫn luôn đeo bám họ. Thấu hiểu những khó khăn đó, tôi đã tích cực đến từng nhà, chia sẻ những điều tôi biết, về chính câu chuyện của tôi để Nhân dân quê tôi hiểu được sự quan trọng của việc học” cô giáo Sải Thị Chúc chia sẻ.

Hai nhân vật trên chính là dẫn chứng cụ thể cho câu chuyện về vai trò, tác động tích cực của giáo dục, đào tạo đối với trẻ em gái và phụ nữ DTTS. Những câu chuyện là nguồn cảm hứng thổi bùng lên ngọn lửa về sự quyết tâm, nỗ lực vươn lên trong cuộc sống của các em gái người DTTS.

Rõ ràng, việc các em gái được đến trường, được học tập, được khẳng định mình, được ước mơ, được đào tạo kỹ năng toàn diện giúp xóa đi mọi khoảng cách, định kiến về giới. Góp phần giúp gia đình, xã hội ngày càng phát triển một cách hài hòa và bền vững.

Trao “cần câu” cho chị em phụ nữ

Cùng với việc nâng cao khả năng tiếp cận giáo dục và hoàn thành việc học tập của trẻ em DTTS, đặc biệt là trẻ em gái tại các trường trung học cơ sở, Dự án Chúng tôi Có thể - Hướng tới Mức sống và Giáo dục tốt hơn còn tăng cường cơ hội việc làm cho em gái và phụ nữ DTTS.

Thuộc một trong những Hợp tác xã (HTX) được hỗ trợ từ Dự án, HTX Dược liệu Sơn Ý, thôn Làng Cúng, xã Đạo Đức, huyện Vị Xuyên, Hà Giang giờ đây đã mang về doanh thu lên tới hàng tỷ đồng từ các sản phẩm được chế biến từ rau má như trà rau má, trà rau má đường phèn, trà diếp cá, dầu gội dược liệu.

Theo chia sẻ của chị Nguyễn Thị Hồng Liễu, Giám đốc HTX Dược liệu Sơn Ý nếu như trước đây HTX chỉ biết trồng rau má để bán thì sau khi được tư vấn HTX đã sản xuất ra những sản phẩm đặc trưng. Bên cạnh đó, HTX được tiếp cận cách xây dựng thương hiệu, quảng bá sản phẩm.

Với sự thay đổi này, HTX Dược liệu Sơn Ý đã có một sự thay đổi ngoạn mục. Năm 2021, doanh thu của HTX lên tới 1,7 tỷ đồng.

Là một thành viên cung cấp nguyên liệu cho HTX Dược liệu Sơn Ý, chị Nguyễn Thị Ẩn chia sẻ: “Tôi là một trong số những chị em phụ nữ rất may mắn được tham gia dự án. Tôi được hỗ trợ thành lập tổ phụ nữ hợp tác để cùng nhau trồng rau má với quy mô lớn làm nguồn nguyên liệu cho HTX. Tôi đã được các chị là chủ HTX chia sẻ kinh nghiệm khởi nghiệp của bản thân, từ đấy tôi cảm thấy tự tin hơn và hình thành thêm được những ý tưởng khởi nghiệp trong thời gian tới”.

Mới đây, tại Hội thảo chia sẻ kinh nghiệm các hoạt động dự án “Chúng tôi Có thể - Hướng tới Mức sống và Giáo dục tốt hơn” Thứ trưởng, Phó Chủ nhiệm Ủy ban Dân tộc Lê Sơn Hải cho rằng, trong cộng đồng người DTTS, phụ nữ và trẻ em gái thường là những đối tượng thiệt thòi hơn về khả năng tiếp cận các cơ hội, các nguồn lực do các chuẩn mực xã hội áp đặt vị trí thấp kém hơn cho họ, giới hạn họ ở các hoạt động sinh con và sản xuất hộ gia đình. Vì vậy, thông qua các hoạt động của Dự án đã triển khai trong thời gian vừa qua sẽ cung cấp kiến thức, kinh nghiệm, chia sẻ cơ hội phát triển kinh tế hộ gia đình cho các chị em phụ nữ và thanh niên DTTS, góp phần thúc đẩy tinh thần đổi mới sáng tạo, tinh thần khởi nghiệp của phụ nữ các DTTS.