Quang cảnh hội nghị. Ảnh: VGP/Xuân Tuyến

Sáng 20/7 tại Hà Nội, Phó Thủ tướng Trịnh Đình Dũng- Chủ tịch Uỷ ban Quốc gia ứng phó sự cố, thiên tai và tìm kiếm cứu nạn chủ trì Hội nghị tổng kết công tác ứng phó sự cố, thiên tai và tìm kiếm cứu nạn (TKCN) năm 2017 đến nay và triển khai nhiệm vụ 6 tháng cuối năm 2018.

Tham dự có các thành viên Uỷ ban là lãnh đạo các bộ, ban, ngành Trung ương.

Báo cáo của Ủy ban Quốc gia cho biết năm 2017, tình hình thời tiết, thiên tai, sự cố diễn biến phức tạp, cực đoan. Trong năm có 16 cơn bão, 4 áp thấp nhiệt đới hình thành trên Biển Đông, trong đó có 4 cơn bão, 3 áp thấp nhiệt đới ảnh hưởng trực tiếp đến nước ta. Đặc biệt, mưa lũ cục bộ tại một số tỉnh miền núi phía Bắc và miền Trung gây ra lũ quét, sạt lở đất trên diện rộng nghiêm trọng như ở Mường La (Sơn La), Mù Cang Chải (Yên Bái) và Tân Lạc (Hòa Bình).

Sáu tháng đầu năm 2018, tình hình thời tiết, thiên tai tiếp tục diễn biến phức tạp. Mưa giông, lốc kèm theo mưa đá tại nhiều địa phương làm hư hỏng nhiều nhà ở. Tai nạn, sự cố, cháy nổ nghiêm trọng có chiều hướng tăng. Các sự cố, thiên tai, tai nạn xảy ra gây thiệt hại lớn về người và tài sản.

Điển hình như vụ nổ cơ sở thu mua phế liệu ngày 3/1, tại làng Quan Độ, xã Văn Môn, huyện Yên Phong, tỉnh Bắc Ninh, làm 2 người chết, 7 người bị thương; vụ cháy tàu chở dầu Hải Hà 18 của Công ty Hải Linh (Thái Bình) ngày 10/3 xảy ra ở Hải Phòng; vụ cháy tại chung cư Carina Plaza, số 1648, đường Võ Văn Kiệt, phường 16, Quận 8, TP. Hồ Chí Minh, làm 13 người chết, 33 người bị thương…

Theo thống kê, trong năm 2017 (không tính TNGT đường bộ, đường sắt), trên cả nước xảy ra 2.709 vụ thiên tai, tai nạn, sự cố (tăng 15 vụ), làm chết 997 người, (tăng 261 người), mất tích 275 người, (tăng 81 người),  bị thương 1.280 người (tăng 525 người).

Sáu tháng đầu năm 2018, xảy ra 1.132 vụ (tăng 28 vụ), làm chết 244 người (giảm 55 người), mất tích 104 người (tăng 26 người), bị thương 251 người (giảm 109 người).

Lực lượng vũ trang là nòng cốt

Ứng phó với thiên tai, sự cố, Ủy ban Quốc gia đã chủ động phối hợp với các bộ, ngành thực hiện tốt công tác tuyên truyền về ảnh hưởng của biến đổi khí hậu để nâng cao nhận thức, chủ động phòng ngừa, ứng phó thiên tai trong nhân dân; sẵn sàng lực lượng, phương tiện theo phương châm "4 tại chỗ" ứng phó kịp thời, hiệu quả các tình huống sự cố, thiên tai.

Các đơn vị chuyên trách duy trì nghiêm chế độ ứng trực 24/24 giờ, chủ động nắm chắc tình hình, tham mưu đề xuất xử lý có hiệu quả các tình huống.

Trên cả nước, đã điều động hơn 439.600 lượt người; 9.300 lượt phương tiện các loại để ứng phó, trong đó nòng cốt là cán bộ, chiến sĩ, phương tiện của các lực lượng vũ trang và các lực lượng tại chỗ.

Kết quả, đã cứu được 5.438 người (tăng 11%) và 358  phương tiện, (tăng 23%).

Cùng với đó, đã kêu gọi, hướng dẫn hơn 3,1 triệu lượt người; gần 745.000 phương tiện đang hoạt động trên biển biết tình hình thời tiết nguy hiểm về nơi tránh trú an toàn. Tổ chức di dời hơn 100.000 hộ dân từ nơi nguy hiểm đến nơi tránh trú an toàn. Cấp phát, vận chuyển 59 tấn lương khô, 161,5 tấn gạo, 82,6 tấn hàng hóa, … hỗ trợ kịp thời cho người dân bị ảnh hưởng của thiên tai, lũ lụt.

Khi thiên tai xảy ra, chính quyền các cấp đã kịp thời tổ chức các đoàn công tác đến thăm hỏi, tặng quà, động viên người dân vượt qua khó khăn, bảo đảm cuộc sống tối thiểu, không để người dân thiếu đói, thiếu các nhu yếu phẩm, không có nơi trú ngụ.

Nhiều bất cập cần khắc phục

Bên cạnh những kết quả nổi bật nêu trên, công tác phòng, chống thiên tai, TKCN vẫn còn nhiều tồn tại, hạn chế, cần tập trung khắc phục có hiệu quả.

Công tác tuyên truyền về ứng phó sự cố, thiên tai tuy đã được chú trọng, đổi mới, nhưng nhận thức của một bộ phận, cán bộ, nhân dân về ứng phó sự cố, thiên tai chưa thật đầy đủ, vẫn còn tư tưởng chủ quan, đơn giản, thiếu kỹ năng ứng phó nhất là trong việc sơ tán ra khỏi nơi nguy hiểm khi có bão, lũ quét, sạt lở đất.

Viêc sắp xếp tàu thuyền neo đậu để tránh trú bão còn nhiều bất cập, thậm chí có tình trạng không quản lý được các tàu vãng lai. Cùng với đó, công tác xử lý trục vớt, cứu hộ và ứng phó nguy cơ tràn dầu do tàu bị mắc cạn, bị chìm còn lúng túng; triển khai biện pháp ứng phó thiên tai chưa triệt để. Công tác phối hợp giữa các lực lượng hiệu quả chưa cao, đặc biệt trong các vụ thiên tai, sự cố lớn cần huy động nhiều lực lượng tham gia.

Một số địa phương xây dựng phương án ứng phó với thiên tai chưa sát với thực tế, khi xảy ra sự cố, ứng phó và cứu hộ, cứu nạn còn lúng túng, bị động. Trong quy hoạch, xây dựng các công trình chưa chú trọng đến lồng ghép với yếu tố phòng chống thiên tai và tìm kiếm cứu nạn.

Công tác dự phòng trang bị, phương tiện, vật tư, nhu yếu phẩm theo phương châm “4 tại chỗ” tại một số địa bàn nằm trong vùng có nguy cơ cao chịu ảnh hưởng của thiên tai, bão lũ còn chưa được coi trọng đúng mức, đặc biệt khi có nhiều tình huống xảy ra trong cùng một thời điểm; trang bị hiện đại, chuyên dụng còn thiếu. Ngân sách bảo đảm cho nhiệm vụ ứng phó thiên tai và tìm kiếm cứu nạn còn khó khăn.

Theo chương trình làm việc, hội nghị sẽ đi sâu phân tích những kết quả, chỉ rõ nguyên nhân, bài học kinh nghiệm, đưa ra những giải pháp cụ thể để nâng cao hơn nữa hiệu quả của công tác ứng phó với sự cố, thiên tai và tìm kiếm cứu nạn, với mục tiêu chung là hạn chế tối đa thiệt hại về tính mạng, tài sản của nhà nước và người dân.

Theo Chính phủ