Nhằm hỗ trợ nâng cao dân trí, cải thiện dân sinh, góp phần thực hiện thắng lợi nhiệm vụ bảo vệ chủ quyền lãnh thổ, an ninh biên giới quốc gia trong tình hình mới, Bộ Tư lệnh BĐBP đã ban hành Kế hoạch số 204/KH-BTL ngày 18/1/2016 về việc tổ chức thực hiện Chương trình “Nâng bước em tới trường” và Kế hoạch số 1670/KH-CCT ngày 27/7/2019 của Cục Chính trị về thực hiện mô hình “Con nuôi Đồn Biên phòng” trong BĐBP. Chương trình đã góp phần gắn với các phong trào, mô hình giúp dân phát triển kinh tế - xã hội đang được triển khai ở khu vực biên giới để động viên, chia sẻ khó khăn, hỗ trợ, giúp đỡ các cháu học sinh có hoàn cảnh đặc biệt khó khăn, mồ côi không nơi nương tựa được đến trường học tập, rèn luyện. Trong đó, tập trung giúp đỡ các cháu học sinh từ lớp 1 - 12, có hoàn cảnh đặc biệt khó khăn, con gia đình chính sách, Người có uy tín, DTTS rất ít người...

Đến nay, lực lượng BĐBP đã đỡ đầu cho trên 5.000 lượt học sinh khu vực biên giới có hoàn cảnh đặc biệt khó khăn với số tiền khoàng 95 tỷ đồng. Trong đó có gần 1.000 em mồ côi không nơi nương tựa và gần 200 em của nước bạn Lào và Campuchia. Sau 2 năm triển khai mô hình “Con nuôi Đồn Biên phòng”, các Đồn Biên phòng đang nhận nuôi 356 cháu, trong đó có 250 cháu là người DTTS (11 cháu thuộc DTTS rất ít người)... Các cháu được bố trí nơi ăn nghỉ, góc học tập riêng và có cán bộ kèm cặp giúp đỡ, chú trọng bồi dưỡng các cháu thành lớp người kế cận sau này tham gia giữ gìn bảo vệ chủ quyền an ninh biên giới quốc gia.

Trong quá trình thực hiện, với phương châm “Đồn là nhà, biên giới là quê hương, đồng bào các dân tộc là anh em ruột thịt” và tinh thần “Trao con chữ, truyền hy vọng”, các đơn vị BĐBP đã có nhiều mô hình mới, cách làm hay, sáng tạo để hỗ trợ, bổ trợ góp phần thực hiện hiệu quả Chương trình, như: Mô hình “Bữa sáng cho em” (Biên phòng Sơn La), “Bánh mì bộ đội” (Biên phòng Quảng Trị), “Bếp ăn tình thương” (Biên phòng Gia Lai), “Tủ sách thanh niên - Nâng bước em tới trường” (Biên phòng Quảng Ngãi), “Hũ gạo tình thương”, “Heo đất tiết kiệm” (Biên phòng Bình Định); “Sân trường cho em” (Biên phòng Phú Yên), “Tiết kiệm tiền lẻ - Chia sẻ khó khăn” (Biên phòng Cà Mau) và các Chương trình “Học kỳ Quân đội” (Biên phòng Sơn La), “Thắp sáng ước mơ cho em” (Biên phòng Nghệ An), “Tay kéo biên phòng” (Biên phòng Lai Châu)...

Phát biểu tại Hội nghị, Trung tướng Đỗ Danh Vượng, Chính ủy BĐBP khẳng định: Những kết quả trên cho thấy, Chương trình đã góp phần rất quan trọng nâng cao nhận thức của đồng bào các dân tộc vùng biên giới, khích lệ bà con quan tâm hơn tới việc học tập của con em mình. Thể hiện tình cảm, trách nhiệm, tri ân của các cán bộ, chiến sĩ BĐBP với đồng bào các dân tộc khu vực biên giới, hải đảo trong sự nghiệp quản lý, bảo vệ chủ quyền lãnh thổ, an ninh biên giới quốc gia.

Đây cũng là sự bồi dưỡng, chuẩn bị nguồn nhân lực lâu dài cho địa bàn khu vực biên giới. Các cháu sẽ là chủ nhân tương lai của vùng biên cương Tổ quốc, trực tiếp xây dựng quê hương giàu đẹp, văn minh; trực tiếp bảo vệ vững chắc chủ quyền, an ninh biên giới. Đặc biệt, chương trình nhận giúp đỡ cho các cháu học sinh nước bạn Lào, Campuchia đã góp phần tăng cường khối đoàn kết, hữu nghị giữa Nhân dân khu vực biên giới, xây dựng biên giới hữu nghị, hòa bình, hợp tác và phát triển.

Chương trình “Nâng bước em tới trường - Con nuôi Đồn Biên phòng” đã được lãnh đạo các ban, bộ, ngành Trung trương và cấp ủy, chính quyền các địa phương ghi nhận, đánh giá cao; đồng thời được lan tỏa trong cả nước với sự vào cuộc của các bộ, ngành, tổ chức chính trị - xã hội và nhiều cá nhân.

Năm 2016, Chương trình được Trung ương Đoàn TNCS Hồ Chí Minh bình chọn là “Công trình Thanh niên tiêu biểu toàn quốc”. Năm 2017, được Hội Liên hiệp thanh niên Việt Nam và tổ chức Liên Hiệp quốc tại Việt Nam bình chọn là 1 trong 8 giải thưởng “Tình nguyện quốc gia”. Hiện nay, thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển KT-XH vùng đồng bào DTTS và miền núi giai đoạn 2021 - 2025, Bộ Quốc phòng đã giao cho Bộ Tư lệnh BĐBP chủ trì xây dựng, triển khai dự án “Cán bộ, chiến sĩ Quân đội nâng bước em tới trường”.

Nhân dịp này, Bộ Tư lệnh BĐBP đã tặng Bằng khen cho các em là con nuôi Đồn Biên phòng đã có thành tích đặc biệt xuất sắc trong học tập và rèn luyện. Trung ương Hội Liên hiệp Phụ nữ Việt Nam trao 40 xuất học bổng trị giá 1 triệu đồng/xuất cho 40 em học sinh, sinh viên vượt khó học giỏi. Bộ Tư lệnh BĐBP trao tặng Bằng khen cho các tập thể, cá nhân có nhiều đóng góp trong chương trình “Nâng bước em tới trường - Con nuôi Đồn Biên phòng”.