Tham dự Hội nghị có Phó trưởng Ban Dân vận Trung ương Triệu Tài Vinh, Phó Chủ tịch Hội đồng Dân tộc của Quốc hội Đinh Thị Phương Lan, cùng đại diện các Ban Đảng; các bộ, ngành cơ quan Trung ương; lãnh đạo các vụ, đơn vị trực thuộc UBDT; lãnh đạo UBND tỉnh và cơ quan công tác dân tộc các tỉnh, thành phố trong cả nước.

Báo cáo tại Hội nghị cho thấy, trong 6 tháng đầu năm 2024, công tác dân tộc được Đảng, Nhà nước, Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và cả hệ thống chính trị các cấp quan tâm chỉ đạo, phối hợp triển khai thực hiện; Nhân dân và cộng đồng xã hội quan tâm, theo dõi, tạo động lực quan trọng trong triển khai thực hiện chính sách dân tộc, sự nỗ lực cố gắng vươn lên của đồng bào các DTTS. Nhờ vậy, việc thực hiện công tác dân tộc, chính sách dân tộc trong 6 tháng đầu năm 2024 đã đạt được nhiều kết quả quan trọng, đặc biệt trong triển khai các chương trình, chính sách dân tộc góp phần phát triển kinh tế - xã hội (KT-XH), bảo đảm quốc phòng, an ninh vùng đồng bào DTTS và miền núi.

Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ luôn quan tâm, chỉ đạo, điều hành quyết liệt, hiệu lực, hiệu quả về công tác dân tộc, nhất là công tác giảm nghèo cho đồng bào các DTTS. Đặc biệt trong 6 tháng đầu năm 2024, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ đã quan tâm chỉ đạo cụ thể, sát sao việc xây dựng, hoàn thiện thể chế, tháo gỡ những khó khăn, vướng mắc trong triển khai thực hiện các chính sách dân tộc, trọng tâm là Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển KT-XH vùng đồng bào DTTS và miền núi giai đoạn 2021 - 2030 (Chương trình MTQG DTTS). 

Việc theo dõi, đôn đốc công tác triển khai 3 Chương trình MTQG được Chính phủ đưa vào các chương trình họp và Nghị quyết phiên họp thường kỳ hằng tháng. Thủ tướng Chính phủ thường xuyên đôn đốc các bộ, cơ quan chủ chương trình, chủ dự án trả lời kiến nghị, đề xuất của các địa phương và bộ, ngành; yêu cầu các Bộ trưởng, Thủ trưởng cơ quan ngang bộ, cơ quan thuộc Chính phủ, Chủ tịch UBND các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương tập trung thực hiện các nhiệm vụ về đẩy nhanh giải ngân vốn đầu tư công và thực hiện các Chương trình MTQG.

UBDT đã phối hợp chặt chẽ với các các bộ, ngành, địa phương tạo đồng thuận cao trong phối hợp thực hiện các nhiệm vụ liên quan đến Chương trình MTQG 1719 và các chính sách dân tộc trong giai đoạn từ năm 2021 - 2025; tiếp tục xây dựng, hoàn thiện các đề án nhằm cụ thể hóa các Nghị quyết của Đảng, Quốc hội, Chính phủ. Thực hiện các đề án, chính sách, nhiệm vụ trong kế hoạch công tác trong 6 tháng đầu năm đạt mục tiêu đề ra với khối lượng công việc lớn, hoàn thành có trọng tâm, trọng điểm, bám sát yêu cầu nhiệm vụ.

Công tác thông tin, tuyên truyền, chuyển đổi số và phổ biến giáo dục pháp luật cho đồng bào DTTS được tăng cường; hợp tác quốc tế về công tác dân tộc tiếp tục được đẩy mạnh. Việc kiện toàn, tổ chức bộ máy và đội ngũ cán bộ làm công tác dân tộc, năng lực đội ngũ cán bộ từng bước được chú trọng, nâng lên.

Các bộ, ngành Trung ương đã tích cực, chủ động với trách nhiệm cao nhất cùng vào cuộc trong chỉ đạo điều hành thực hiện công tác dân tộc và phối hợp chặt chẽ với UBDT thực hiện có hiệu quả nhiệm vụ được giao. Cấp ủy, chính quyền các địa phương bám sát và quán triệt chỉ đạo của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ hướng dẫn của các bộ, ngành chỉ đạo tổ chức triển khai các chính sách dân tộc trên địa bàn, bước đầu đạt được kết quả tích cực trong phát triển KT-XH của địa phương 6 tháng đầu năm 2024. 

Trong 6 tháng đầu năm 2024, một số bộ, ngành đã hướng dẫn, chỉ đạo triển khai thực hiện công tác dân tộc và chính sách dân tộc hiệu quả, như: Bộ Quốc phòng, Bộ Công an, Bộ Kế hoạch và Đầu tư, Bộ Tài chính, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, Bộ Lao động, Thương binh và Xã hội, Bộ Nội vụ, Bộ Giáo dục và Đào tạo, Bộ Y tế, Ngân hàng chính sách xã hội… Các địa phương đã triển khai thực hiện công tác dân tộc và chính sách dân tộc hiệu quả như: Thành phố Hà Nội, Tuyên Quang, Lào Cai, Sơn La, Bắc Giang, Quảng Ninh, Thanh Hóa, Đắk Nông, Ninh Thuận, Sóc Trăng...

Công tác dân tộc và các chính sách dân tộc trong 6 tháng đầu năm 2024 đạt được những kết quả nhất định đã góp phần quan trọng làm thay đổi bộ mặt của vùng đồng bào DTTS và miền núi. Tỷ lệ hộ nghèo, hộ cận nghèo đạt mục tiêu của năm và đã giảm so với cùng kỳ năm trước; mục tiêu giảm nghèo trở thành nhiệm vụ, chỉ tiêu quan trọng trong lãnh đạo, chỉ đạo, điều hành của các cấp ủy Đảng, chính quyền địa phương. 

Chương trình MTQG DTTS được Tỉnh ủy, Thành ủy, HĐND, UBND tỉnh, thành phố quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo quyết liệt nhằm bảo đảm việc triển khai thực hiện hiệu quả, đạt được các mục tiêu, chỉ tiêu đề ra. Các hộ nghèo, cận nghèo tiếp cận tốt hơn các chính sách, nguồn lực đầu tư, hỗ trợ của Đảng, Nhà nước và cộng đồng. Mức sống của người dân vùng đồng bào DTTS và miền núi được cải thiện, góp phần củng cố và nâng cao lòng tin của Nhân dân đối với Đảng và Nhà nước.

Trên cơ sở kết quả công tác dân tộc đạt được trong 6 tháng đầu năm, để Chương trình công tác năm 2024 đạt được các mục tiêu đề ra, trong 6 tháng cuối năm, UBDT sẽ tiếp tục triển khai thực hiện tốt các Chỉ thị, Nghị quyết, Kết luận của Đảng, Quốc hội, Chính phủ; các văn bản chỉ đạo, điều hành của Thủ tướng Chính phủ có liên quan đến công tác dân tộc như: Kết luận số 65-KL/TW ngày 30/10/2019 của Bộ Chính trị về tiếp tục thực hiện Nghị quyết số 24-NQ/TW của Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa IX về công tác dân tộc trong tình hình mới; Nghị quyết số 88/2019/QH14, ngày 18/11/2019 của Quốc hội phê duyệt Đề án tổng thể phát triển KT-XH vùng đồng bào DTTS và miền núi giai đoạn 2021 - 2030; Nghị quyết số 10/NQ-CP ngày 28/01/2022 của Chính phủ ban hành Chiến lược công tác dân tộc giai đoạn 2021 - 2023, tầm nhìn đến 2045; Quyết định số 1719/QĐ-TTg ngày 14/10/2021 của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Chương trình MTQG DTTS…

Tăng cường công tác theo dõi, nắm tình hình trên địa bàn vùng DTTS và miền núi, kịp thời cung cấp thông tin, báo cáo về công tác dân tộc, chính sách dân tộc, đặc biệt là các điểm nóng về an ninh trật tự, tình hình thiên tai, dịch bệnh, môi trường... giải quyết những vấn đề phát sinh theo thẩm quyền và kịp thời báo cáo Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ xem xét, giải quyết.

Đồng thời, tập trung xây dựng các Đề án, chính sách dân tộc trong Chương trình công tác của Bộ Chính trị, Ban Bí thư, Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội; Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ năm 2024; nhất là triển khai thực hiện Chương trình MTQG DTTS và miền núi theo đúng thời hạn được giao, bảo đảm chất lượng.

Tiếp tục rà soát, tham mưu sửa đổi, bổ sung hoặc thay thế các chương trình, chính sách dân tộc để bảo đảm tính thống nhất, đồng bộ của chính sách giai đoạn 2021 - 2030. Triển khai thu thập các thông tin dữ liệu của cuộc Điều tra, thu thập thông tin về thực trạng KT-XH của 53 DTTS năm 2024 làm cơ sở cho việc xây dựng chính sách dân tộc trong giai đoạn 2026 - 2030 và những năm tiếp theo…

Thảo luận tại Hội nghị, các đại biểu tham dự đã phát biểu nhiều ý kiến tâm huyết, tập trung làm rõ thêm những vấn đề về tình hình KT-XH, giảm nghèo, an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội vùng đồng bào DTTS và miền núi. Các đại biểu cũng cho ý kiến đánh giá sâu về kết quả thực hiện công tác dân tộc, chính sách dân tộc của bộ, ngành, địa phương trong 6 tháng đầu năm 2024; đồng thời, đánh giá kết quả đạt được trong thực hiện các chương trình, chính sách dân tộc, đặc biệt là các chính sách không thuộc Chương trình MTQG DTTS... từ đó phân tích làm rõ nguyên nhân chủ quan, khách quan của những hạn chế, vướng mắc và đề ra những giải pháp, biện pháp khắc phục, đẩy nhanh tiến độ thực hiện các chính sách trong 6 tháng cuối năm 2024 và giai đoạn tiếp theo.

Tại Hội nghị, Lãnh đạo UBDT cùng đại diện các vụ, đơn vị trực thuộc UBDT đã phát biểu giải đáp những đề xuất, kiến nghị và những vấn đề liên quan đến thực hiện công tác dân tộc của các địa phương.

Nhân dịp này, UBDT đã tổ chức Lễ công bố Quyết định thành lập các Cụm, Khối thi đua lĩnh vực công tác dân tộc của Bộ trưởng, Chủ nhiệm UBDT. Theo Quyết định, có 6 Cụm thi đua, bao gồm Cơ quan làm công tác dân tộc các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương và 2 Khối thi đua là các cơ quan, đơn vị trực thuộc UBDT được thành lập.

Kết luận Hội nghị, Bộ trưởng, Chủ nhiệm UBDT Hầu A Lềnh ghi nhận và đánh giá cao những ý kiến phát biểu thảo luận, đề xuất tâm huyết của các đại biểu, đồng thời cho biết UBDT sẽ tiếp thu, bổ sung hoàn thiện Báo cáo kết quả công tác dân tộc 6 tháng đầu năm 2024; đồng thời, xác định các giải pháp triển khai thực hiện đạt hiệu quả cao các nhiệm vụ trọng tâm công tác dân tộc 6 tháng cuối năm 2024 và phát hành chính thức gửi các cơ quan Trung ương và địa phương để căn cứ triển khai thực hiện nhiệm vụ.

Về các nhiệm vụ trọng tâm công tác dân tộc 6 tháng cuối năm 2024, Bộ trưởng, Chủ nhiệm Hầu A Lềnh đề nghị cơ quan công tác dân tộc từ Trung ương đến địa phương tiếp tục tập trung triển khai thực hiện các Chương trình hành động, kế hoạch công tác để cụ thể hóa Nghị quyết Đại hội Đại biểu toàn quốc lần thứ XIII của Đảng; Kết luận số 65-KL/TW của Bộ Chính trị; Nghị quyết số 88/2019/QH14 của Quốc hội; Nghị quyết số 10/NQ-CP của Chính phủ; Quyết định số 1657/QĐ-TTg, Quyết định số 1719/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ và các văn bản của Đảng, Nhà nước; Nghị quyết Đại hội Đảng các cấp của các địa phương vùng DTTS và miền núi về công tác dân tộc.

Tăng cường công tác theo dõi, nắm tình hình trên địa bàn vùng DTTS và miền núi, kịp thời cung cấp thông tin, báo cáo về công tác dân tộc, chính sách dân tộc, đặc biệt là các điểm nóng về an ninh trật tự, tình hình thiên tai, dịch bệnh, môi trường... giải quyết những vấn đề phát sinh theo thẩm quyền và kịp thời báo cáo Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ xem xét, giải quyết để không bị động, bất ngờ.

Bộ trưởng, Chủ nhiệm Hầu A Lềnh cũng đề nghị các bộ, ngành, địa phương đẩy nhanh tiến độ thực hiện, các chương trình, chính sách dân tộc, trọng tâm là Chương trình MTQG 1719. Tiếp tục đổi mới, tăng cường công tác phổ biến giáo dục pháp luật, tuyên truyền chính sách trong vùng đồng bào DTTS, gắn liền với đó là phát huy vai trò của Người có uy tín trong cộng đồng.

Bộ trưởng, Chủ nhiệm Hầu A Lềnh cũng lưu ý hiện nay, UBDT đang phối hợp với các bộ, ngành, địa phương triển khai cuộc điều tra thu thập thông tin 53 DTTS. Theo đó, Bộ trưởng, Chủ nhiệm Hầu A Lềnh đề nghị lãnh đạo các địa phương quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo để việc điều tra đạt được hiệu quả cao nhất, các thông tin chính xác nhất. Đồng thời, Bộ trưởng, Chủ nhiệm Hầu A Lềnh cũng đề nghị các địa phương tiếp tục quan tâm chỉ đạo tổ chức thành công Đại hội Đại biểu các DTTS cấp tỉnh lần thứ IV năm 2024 trang trọng và ý nghĩa.

Đối với việc thành lập các cụm, khối thi đua, Bộ trưởng, Chủ nhiệm Hầu A Lềnh đề nghị lãnh đạo các địa phương tạo điều kiện để các cụm, khối hoạt động hiệu quả, thực chất. Các cụm, khối thi đua cần tăng cường tổ chức và đổi mới các hình thức hoạt động, nhằm tạo không khí phấn khởi, thi đua thực hiện tốt nhiệm vụ được giao trong cán bộ, công chức, viên chức trong hệ thống cơ quan công tác dân tộc từ Trung ương tới địa phương; tạo thành phong trào thi đua sôi nổi lập thành tích để hướng tới kỷ niệm 80 năm Ngày truyền thống cơ quan quản lý nhà nước về công tác dân tộc (3/5/1946 - 3/5/2026).