Có dịp trở lại xã Thanh Lâm (huyện Ba Chẽ, tỉnh Quảng Ninh), chúng tôi không khỏi ngỡ ngàng với những đổi thay ở miền quê này. Đời sống người dân ngày càng được nâng lên, cơ sở hạ tầng được xây mới, nâng cấp, đáp ứng điều kiện sinh hoạt của mọi gia đình.
Chỉ vài năm trước đây, Thanh Lâm là xã ĐBKK của huyện Ba Chẽ, với hơn 90% là người DTTS sinh sống, lạc hậu, đói nghèo. Thế nhưng năm 2017, khi tỉnh Quảng Ninh triển khai thực hiện Đề án 196, Thanh Lâm là điểm sáng đầu tiên của tỉnh khi đã thoát khỏi diện ĐBKK sớm 1 năm so với lộ trình.
Được biết để triển khai Đề án 196, cấp uỷ, chính quyền xã đã chủ động rà soát, điều tra nhu cầu phát triển kinh tế của người dân. Thông qua các trưởng thôn đẩy mạnh tuyên truyền, vận động nhân dân tích cực lao động, sản xuất nâng cao thu nhập.
Gia đình anh Mễ Văn Cương (thôn Đồng Thầm) là một trong những hộ phấn đấu thoát nghèo, nhưng do thiếu vốn nên bao lâu nay vẫn chưa thành công. Nhờ nguồn vốn từ Đề án 196, anh Cương được hỗ trợ 15 triệu đồng để mua lợn giống và mở rộng chuồng trại. Không chỉ được cung cấp vốn, anh còn được tập huấn cách chăm sóc và phòng bệnh để đàn lợn phát triển tốt nhất.
Từ nguồn vốn của Đề án 196, xã Thanh Lâm đã tập trung vào việc hỗ trợ phát triển sản xuất cho các hộ nghèo, cận nghèo thông qua dự án chăn nuôi lợn với tổng kinh phí 1,35 tỷ đồng, với 141 hộ tham gia nuôi 710 con lợn. Ngoài ra, xã còn tuyên truyền, vận động nhân dân thành lập các nhóm nhận khai thác gỗ keo rừng; khuyến khích xây dựng các mô hình kinh tế hiệu quả, như tre măng, trà hoa vàng, ba kích,... để nâng cao thu nhập.
Theo ông Trần Văn Lộc, Chủ tịch UBND xã Thanh Lâm cho biết, đến cuối năm 2017, xã đã hoàn thành các tiêu chí để thoát khỏi diện 135 cả về đời sống; tiêu chí về hạ tầng kinh tế và tiêu chí về văn hóa xã hội. Cán bộ và nhân dân Thanh Lâm đang quyết tâm năm 2018 xã sẽ đạt 5 tiêu chí với 9 chỉ tiêu hoàn thành Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới.
Về tiêu chí hạ tầng, với tổng kinh phí hơn 2 tỷ đồng, Thanh Lâm tập trung vào làm các công trình đường nội thôn như thôn Đồng Loóng, Đồng Thầm. Xây đập chứa nước Khe Tính phục vụ nước tưới tiêu cho phát triển sản xuất, hoàn thành đường ra khu sản xuất giúp người dân đi lại thuận tiện.
Nhìn lại thời gian thực hiện Đề án 196, ông Lãnh Thế Vinh, Trưởng Ban Dân tộc tỉnh Quảng Ninh cho biết, Đề án 196 được tỉnh Quảng Ninh phê duyệt ngày 17/1/2017, với tổng kinh phí trên 1.300 tỷ đồng. Với mục tiêu chung là đến hết năm 2020, đưa 22 xã và 11 thôn ĐBKK thuộc xã khu vực I, II trên địa bàn tỉnh Quảng Ninh ra khỏi diện ĐBKK, hoàn thành mục tiêu Chương trình 135. Kết thúc năm 2017, Đề án đã thực hiện đạt và vượt một số chỉ tiêu trong kế hoạch đề ra. Toàn tỉnh đã hỗ trợ phát triển sản xuất cho hơn 3 nghìn hộ nghèo, với tổng số vốn đã triển khai thực hiện là 29,347 tỷ đồng; có 6/22 xã và 2/11 thôn ra khỏi diện ĐBKK theo Quyết định 582 của Thủ tướng Chính phủ.
Tuy nhiên, theo ông Lãnh Thế Vinh, việc triển khai Đề án 196 trên địa bàn còn gặp nhiều khó khăn do thời tiết mưa nhiều; là năm đầu tiên thực hiện Đề án, khối lượng công việc lớn, hơn nữa đòi hỏi rất chi tiết, cụ thể nên bước đầu nhiều xã và một số huyện còn lúng túng. Song với sự chỉ đạo quyết liệt của lãnh đạo tỉnh bằng việc dành thời gian đi kiểm tra thực tế, tìm hiểu những vướng mắc của địa phương, những khó khăn ban đầu đã được tháo gỡ.
HOÀNG QUÝ