Theo báo cáo tại Hội nghị, năm 2022, dưới sự chỉ đạo, điều hành quyết liệt của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ với phương châm "Đoàn kết kỷ cương, chủ động thích ứng, an toàn hiệu quả, phục hồi phát triển", kinh tế - xã hội nước ta đã đạt được nhiều kết quả quan trọng. Đã quyết liệt thực hiện lộ trình thích ứng an toàn, linh hoạt, kiểm soát hiệu quả dịch bệnh Covid-19; kinh tế vĩ mô tiếp tục ổn định, các cân đối lớn của nền kinh tế được bảo đảm; quốc phòng, an ninh được củng cố, tăng cường; trật tự, an toàn xã hội, độc lập chủ quyền được giữ vững… Nhờ đó, tình hình kinh tế - xã hội địa bàn vùng DTTS và miền núi có chuyển biến tích cực, đúng hướng.
Trong chỉ đạo, điều hành triển khai công tác dân tộc, chính sách dân tộc, tập thể lãnh đạo Ủy ban Dân tộc (UBDT) đã bám sát các nhiệm vụ trọng tâm, triển khai quyết liệt, đồng bộ, hiệu quả các lĩnh vực công tác dân tộc; tích cực, chủ động, chỉ đạo các địa phương, đơn vị bám sát nhiệm vụ triển khai kế hoạch đúng tiến độ. Căn cứ chỉ đạo của UBDT, nhiều địa phương, đơn vị đã có biện pháp kiên quyết trong việc thực hiện công tác dân tộc và chính sách dân tộc; tăng cường công tác nắm tình hình tại cơ sở và trên báo chí để kịp thời phát hiện và chỉ đạo khắc phục đối với các hạn chế trong công tác tổ chức thực hiện các nhiệm vụ công tác năm 2022; quan tâm chăm lo đời sống vật chất tinh thần cho đồng bào DTTS, kịp thời hỗ trợ đồng bào DTTS bị ảnh hưởng do thiên tai, dịch bệnh…
Cùng với việc tổ chức thực hiện Chương trình MTQG, UBDT còn tiếp tục đôn đốc thực hiện các chính sách dân tộc khác còn hiệu lực, như: Đề án Bồi dưỡng kiến thức dân tộc đối với cán bộ, công chức, viên chức giai đoạn 2018 - 2025 theo Quyết định số 402/QĐ-TTg ngày 14/3/2016, Quyết định số 771/QĐ-TTg ngày 26/6/2018 của Thủ tướng Chính phủ; Chính sách đối với Người có uy tín theo Quyết định số 12/2018/QĐ-TTg ngày 6/3/2018 của Thủ tướng Chính phủ; Đề án Giảm thiểu tình trạng tảo hôn và hôn nhân cận huyết thống trong vùng đồng bào DTTS giai đoạn 2015 - 2025 theo Quyết định số 498/QĐ-TTg ngày 14/4/2015 của Thủ tướng Chính phủ…
Trên cơ sở kết quả đạt được trong năm 2022, để Chương trình công tác năm 2023 và những năm tiếp theo đạt được các mục tiêu đề ra, UBDT định hướng tập trung chỉ đạo, điều hành thực hiện tốt một số nhiệm vụ trọng tâm: Tiếp tục triển khai thực hiện tốt các Chỉ thị, Nghị quyết, Kết luận của Đảng, Quốc hội, Chính phủ; các văn bản chỉ đạo, điều hành của Thủ tướng Chính phủ có liên quan đến công tác dân tộc; tổ chức thực hiện tốt Chương trình MTQG cũng như tiếp tục xây dựng, hoàn thiện và ban hành các văn bản hướng dẫn triển khai thực hiện Chương trình; tập trung xây dựng các đề án, chính sách dân tộc; tiếp tục rà soát, sửa đổi, bổ sung hoặc thay thế các chương trình, chính sách dân tộc để bảo đảm tính thống nhất, đồng bộ; tăng cường công tác theo dõi, nắm tình hình trên địa bàn vùng DTTS và miền núi; thực hiện việc trả lời kiến nghị của cử tri, chất vấn của Đại biểu Quốc hội tại các kỳ họp...
Tại Hội nghị, nhằm đánh giá một cách toàn diện về những kết quả đạt được trong thực hiện công tác dân tộc, chính sách dân tộc trên cả nước, đại diện lãnh đạo các tỉnh, thành phố đã báo cáo bổ sung, làm rõ hơn về tình hình vùng đồng bào DTTS; tình hình triển khai, thực hiện các chương trình, chính sách dân tộc trong năm 2022 vừa qua; nêu bật một số kết quả trong việc giảm nghèo trong vùng đồng bào DTTS cũng như những mục tiêu, lộ trình trong năm 2023. Các ý kiến đều cho thấy, những kết quả trong thực hiện chính sách dân tộc đã giúp cho đồng bào được tiếp cận đầy đủ các điều kiện thiết yếu của cuộc sống (y tế, văn hóa, giáo dục…).
Để tăng cường hơn nữa hiệu quả triển khai các chính sách dân tộc, các đại biểu cũng đề nghị UBDT, trong năm 2023 quan tâm hỗ trợ thêm nguồn lực để xóa nhà tạm, nhà dột nát; tăng cường phối hợp với Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn sửa đổi, tăng cường định mức chi hỗ trợ người dân trong việc giao khoán chăm nom bảo vệ rừng; UBDT và các bộ ngành Trung ương sớm có văn bản tháo gỡ những khó khăn vướng mắc trong giải ngân nguồn vốn triển khai thực hiện Chương trình MTQG… Các tỉnh cũng thể hiện cam kết sẽ tích cực, tập trung chỉ đạo thực hiện hiệu quả hơn nữa các chương trình, chính sách dân tộc, đặc biệt là Chương trình MTQG với mong muốn thực hiện tốt công tác dân tộc, sử dụng hiệu quả nguồn lực đầu tư cho vùng đồng bào DTTS và miền núi.
Liên quan đến triển khai thực hiện Chương trình MTQG, đại diện các bộ, ngành Trung ương đã thông tin, làm rõ các vấn đề liên quan đến từng lĩnh vực mà địa phương đặt câu hỏi, trong đó tập trung thông tin, chia sẻ các nội dung liên quan đến việc phân bổ, bố trí nguồn kinh phí từ năm 2023 - 2025; vấn đề y tế, chăm sóc sức khỏe cho đồng bào…
Phát biểu kết luận Hội nghị, Bộ trưởng, Chủ nhiệm Hầu A Lềnh đánh giá cao sự phối hợp cung cấp thông tin để tổng hợp vào báo cáo tổng kết, có đầy đủ số liệu để chương trình tổng kết có thể đánh giá mọi mặt được toàn diện; việc phối hợp giữa các bộ, ban ngành trong việc thể chế hóa thực hiện công tác dân tộc và Chương trình MTQG DTTS đã được thực hiện hết sức tích cực; công tác phối hợp ngày càng đi vào thực chất hơn, điều này thể hiện rõ nhất ở việc thống nhất ký kết chương trình hợp tác giữa UBDT với các bộ, ngành, qua đó đã đi vào từng việc làm cụ thể.
Bộ trưởng, Chủ nhiệm Hầu A Lềnh nhấn mạnh, năm 2022 mặc dù thuận lợi, nhưng cũng gặp rất nhiều khó khăn, ảnh hưởng trực tiếp đến đời sống đồng bào, nhưng UBDT cùng các bộ, ngành đã kịp thời tham mưu cho Chính phủ, cùng với địa phương giải quyết mọi vấn đề khó khăn xoay quanh cuộc sống người dân. Đến cuối năm 2022, đời sống bà con được nâng lên, niềm tin vào sự lãnh đạo của Đảng ngày càng được củng cố.
Để tiếp tục triển khai hiệu quả các nhiệm vụ trong năm 2023, Bộ trưởng, Chủ nhiệm Hầu A Lềnh đề nghị: Các cấp tiếp tục quán triệt, thực hiện một cách đồng bộ những chủ trương đường lối của đảng về công tác dân tộc, trong đó có Kết luận 65 của Bộ Chính trị, Nghị quyết 88 và các Nghị quyết của Quốc hội; mong muốn nhận được sự ủng hộ của các địa phương, sự chung tay của các cấp các ngành trong việc rà soát, sửa đổi, bổ sung hoặc thay thế các chương trình, chính sách dân tộc để bảo đảm tính thống nhất, đồng bộ của chính sách giai đoạn 2021 - 2025 (trong đó có sửa đổi Nghị định 05, Quyết định 861 của Thủ tướng Chính phủ, Quyết định 612 của UBDT…). Mong muốn cơ quan làm công tác dân tộc các cấp tăng cường công tác tham mưu, triển khai thực hiện công tác dân tộc tốt hơn; tiếp tục triển khai các chương trình, chính sách đang còn hiệu lực; tiếp tục hoàn thiện bộ máy làm công tác dân tộc các cấp.
Việc triển khai thực hiện Chương trình MTQG trong năm 2023 còn nhiều việc phải làm, nguồn kinh phí lớn, Bộ trưởng, Chủ nhiệm Hầu A Lềnh mong muốn các cấp, các ngành từ Trung ương đến địa phương quyết liệt phối hợp, tạo nên sức mạnh tổng hợp, triển khai Chương trình đạt hiệu quả cao nhất.
Nhân dịp chuẩn bị chào đón Xuân mới Quý Mão 2023, Bộ trưởng, Chủ nhiệm Hầu A Lềnh chúc các đại biểu tham dự Hội nghị sức khỏe, hạnh phúc, thành công; quyết tâm thực hiện thắng lợi mọi nhiệm vụ được giao.