Đoàn kiểm tra đã nghe ông Hoàng Duy Chinh, Phó Bí thư Tỉnh ủy, Trưởng Đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh Bắc Kạn trình bày báo cáo Tổng kết 15 năm thực hiện Nghị quyết số 24-NQ/TW ngày 12/3/2003 của Ban Chấp hành Trung ương (Khóa IX) về công tác dân tộc và báo cáo Tổng kết 25 năm thực hiện Chỉ thị 45-CT/TW ngày 23/9/1994 của Ban Bí thư (Khóa VII) về một số công tác ở vùng dân tộc Mông.
Theo báo cáo, qua 15 năm thực hiện Nghị quyết số 24-NQ/TW, công tác dân tộc trên địa bàn tỉnh Bắc Kạn đã có nhiều chuyển biến tích cực. Cấp ủy Đảng, chính quyền các cấp luôn quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện công tác dân tộc; củng cố hệ thống chính trị ở vùng đồng bào DTTS, đầu tư phát triển KT-XH, xóa đói giảm nghèo, giữ vững an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội. Kết cấu hạ tầng KT-XH vùng đồng bào DTTS được cải thiện, hệ thống giao thông, thủy lợi, điện, nước phục vụ sản xuất, sinh hoạt… cơ bản đáp ứng được nhu cầu của đồng bào DTTS. Tỉ lệ hộ nghèo vùng đồng bào DTTS giảm dần qua các năm. Sự nghiệp giáo dục và đào tạo ở vùng DTTS có nhiều tiến bộ. Công tác khám, chữa bệnh và chăm sóc sức khỏe Nhân dân được cải thiện, nâng cao. Công tác định canh định cư và việc bố trí đất sản xuất được quan tâm, giúp đồng bào ổn định cuộc sống, giảm hẳn tình trạng di cư tự phát. Đồng bào các DTTS đã phát triển các mô hình kinh tế hộ gia đình theo hướng chuyển dịch cơ cấu cây trồng, vật nuôi gắn với chế biến và tiêu thụ sản phẩm, góp phần hình thành cac vùng kinh tế chuyên canh sản xuất hàng hóa tập trung. Các giá trị bản sắc văn hóa truyền thống của các DTTS được bảo tồn và phát huy.
Với sự quan tâm, đầu tư của Đảng, Nhà nước, sự vào cuộc quyết liệt của cấp ủy Đảng, chính quyền địa phương và sự nỗ lực vươn lên của đồng bào, 15 năm qua, bộ mặt nông thôn, miền núi, đời sống vùng DTTS của tỉnh Bắc Kạn đã có những chuyển biến tích cực. Đến nay, 100% số xã trên địa bàn tỉnh có đường ô tô đến trung tâm, 100% số xã có điểm bưu điện văn hóa, thư viện xã; 96,5% số hộ dân được sử dụng điện lưới quốc gia; 95% số hộ dân nông thôn được sử dụng nước sinh hoạt hợp vệ sinh; 100% số xã được phủ sóng phát thanh, điện thoại di động; tỉ lệ hộ nghèo giảm từ 32,13% (năm 2010) xuống còn 21,88% (năm 2018)… Các lĩnh vực văn hóa - xã hội; giáo dục, y tế, công tác củng cố và nâng cao chất lượng hệ thống chính trị cơ sở; xây dựng thế trận quốc phòng toàn dân và thế trận an ninh Nhân dân được triển khai đồng bộ, có hiệu quả.
Về việc thực hiện Chỉ thị 45-CT/TW, trong 25 năm qua, đời sống kinh tế, văn hóa, xã hội của đồng bào Mông đã được cải thiện rõ rệt. Tỉnh Bắc Kạn đã chỉ đạo, phân bổ các nguồn lực và hướng dẫn các địa phương thực hiện có hiệu quả các chương trình phát triển KT-XH như Chương trình 134, 135, Nghị quyết 30a, Quyết định 755… Ngoài ra, tỉnh Bắc Kạn đã phê duyệt chủ trương đầu tư dự án “Đầu tư cơ sở hạ tầng các khu dân cư đồng bào Mông” với tổng mức đầu tư trên 85 tỉ đồng. Đã có 9 dự án sắp xếp dân cư vùng ĐBKK, vùng thiên tai được triển khai thực hiện với số vốn trên 148 tỉ đồng. Các chính sách về giáo dục - đào tạo, y tế, văn hóa, xã hội, công tác an ninh - quốc phòng, trật tự an toàn xã hội được bảo đảm, xây dựng hệ thống chính trị ở vùng dân tộc Mông được quan tâm, triển khai có hiệu quả và đạt được nhiều kết quả tích cực, góp phần củng cố khối đại đoàn kết dân tộc.
Trong không khí cởi mở, thẳng thắn, các thành viên trong Đoàn kiểm tra đã có những trao đổi, làm rõ một số nội dung trong việc thực hiện Nghị quyết 24-NQ/TW và Chỉ thị 45-CT/TW trên địa bàn tỉnh Bắc Kạn. Cụ thể là việc tích hợp chính sách, đánh giá tính hiệu quả của một số chính sách cần phát huy; công tác phát triển đảng viên, đoàn viên trong vùng DTTS. Một số chính sách đặc thù cho vùng đồng bào DTTS của tỉnh; công tác đào tạo nghề, giải quyết việc làm; giải pháp tạo sinh kế, phát triển cây dược liệu, xóa đói giảm nghèo bền vững…
Kết luận buổi làm việc, thay mặt Đoàn công tác Trung ương, Bộ trưởng, Chủ nhiệm UBDT Đỗ Văn Chiến đánh giá cao những kết quả tỉnh Bắc Kạn đạt được trong việc thực hiện Nghị quyết số 24-NQ/TW và Chỉ thị 45-CT/TW. Bộ trưởng Đỗ Văn Chiến khẳng định: Tỉnh Bắc Kạn đã triển khai nghiêm túc Nghị quyết 24-NQ/TW và Chỉ thị 45-CT/TW. Kết quả đạt được toàn diện, vững chắc, rất đáng ghi nhận. Niềm tin của Nhân dân đối với vai trò lãnh đạo của Đảng không ngừng được củng cố và tăng cường. Các dân tộc trong tỉnh đoàn kết, chung sống hòa thuận, giữ gìn được bản sắc văn hóa dân tộc. Thu nhập của đồng bào DTTS được nâng lên so với trước. Tuy nhiên, thực tế, Bắc Kạn vẫn còn một số hạn chế, khó khăn, thách thức: Nhiều thôn bản chưa có chi bộ độc lập, tỉ lệ người mắc các tệ nạn xã hội còn cao, tiềm ẩn nhiều nguy cơ bất ổn về an ninh trật tự. Sự phát triển của các DTTS chưa đồng đều, tỉ lệ hộ nghèo còn cao. Bộ trưởng, Chủ nhiệm UBDT Đỗ Văn Chiến cho biết: Trên cơ sở các ý kiến, đề xuất của địa phương, Đoàn công tác Trung ương sẽ tổng hợp, báo cáo Bộ Chính trị, Ban Chỉ đạo Trung ương; Riêng các kiến nghị, đề xuất của địa phương về phát triển KT-XH tổng hợp, gửi cho Ban soạn thảo Đề án tổng thể đầu tư phát triển KT-XH vùng DTTS, vùng có điều kiện KT-XH đặc biệt khó khăn giai đoạn 2021-2025 để làm cơ sở xây dựng Đề án.
Trước đó ngày 22/4, Đoàn đã làm việc tại Huyện ủy Chợ Mới. Tại đây, Đoàn công tác đã nghe lãnh đạo huyện báo cáo kết quả thực hiện Nghị quyết số 24-NQ/TW và Chỉ thị 45-CT/TW của địa phương.
Báo cáo nêu rõ: Trong những năm qua, Đảng bộ, chính quyền và Nhân dân các dân tộc trong huyện đã tích cực triển khai thực hiện Nghị quyết số 24-NQ/TW và Chỉ thị 45-CT/TW. Đời sống của đồng bào các DTTS tiếp tục được nâng lên, bộ mặt nông thôn có sự thay đổi; tình đoàn kết, niềm tin của đồng bào các dân tộc đối với Đảng, Nhà nước được tăng cường. Khối đại đoàn kết toàn dân tộc được củng cố vững mạnh; quốc phòng-an ninh được giữ vững. Đến nay, 100% số xã có đường ô tô được trải nhựa đến trung tâm, 100% số xã được sử dụng điện lưới quốc gia, phủ sóng điện thoại di động; 100% số hộ dân nghe được Đài Tiếng nói Việt Nam và xem được Truyền hình Việt Nam; hơn 95% số hộ dân được sử dụng nước sinh hoạt hợp vệ sinh. Thu nhập bình quân đầu người đạt 22,4 triệu đồng/năm. Tỷ lệ hộ nghèo giảm mạnh từ 37,53% (năm 2003) xuống còn 18,69% (theo chuẩn mới năm 2018).
Riêng việc thực hiện Chỉ thị 45-CT/TW, với sự vào cuộc quyết liệt của cấp ủy Đảng, chính quyền địa phương, đời sống vật chất và tinh thần của đồng bào Mông được cải thiện, đồng bào đã tích cực tham gia phát triển kinh tế, văn hóa, xã hội, góp phần quan trọng trong công tác giảm nghèo bền vững và chung tay xây dựng khối đại đoàn kết dân tộc.
Đến thăm và làm việc tại xã Quảng Chu-xã vùng cao của huyện Chợ Mới, Đoàn công tác đã lắng nghe những tâm tư, nguyện vọng của chính quyền và người dân địa phương. Phần lớn các ý kiến đều tập trung đề xuất với Trung ương tiếp tục quan tâm đầu tư phát triển kinh tế-xã hội, kết cấu hạ tầng; hỗ trợ sản xuất; quan tâm phát triển đội ngũ cán bộ là người DTTS; hỗ trợ sản xuất thuộc Chương trình 135; công tác dạy nghề, tạo việc làm; các phương án tạo sinh kế cho đồng bào DTTS; việc bảo tồn, giữ gìn bản sắc văn hóa dân tộc; chính sách thu hút cán bộ, chính sách về giáo dục; một số nguy cơ tiềm ẩn gây mất an ninh trật tự…
Trên cơ sở báo cáo của chính quyền địa phương, lắng nghe ý kiến của người dân tại cơ sở và qua tìm hiểu thực tế, Phó Trưởng Ban Chỉ đạo Trung ương, Bộ trưởng, Chủ nhiệm UBDT Đỗ Văn Chiến ghi nhận, biểu dương và đánh giá cao những nỗ lực của huyện Chợ Mới trong việc thực hiện Nghị quyết 24 và Chỉ thị 45. Cơ sở vật chất được đầu tư xây dựng đồng bộ, đời sống của người dân có bước đi lên; cơ sở chính trị được củng cố, niềm tin của người dân tăng lên đáng kể. Đội ngũ cán bộ là người DTTS trưởng thành và tiến bộ thấy rõ. Bộ trưởng Đỗ Văn Chiến cũng chỉ ra một số thế mạnh của địa phương cần phát huy.
Trong khuôn khổ chuyến công tác, Đoàn đã trao tặng 105 phần quà cho Người có uy tín, người cao tuổi, học sinh và hộ dân có hoàn cảnh khó khăn trên địa bàn xã Quảng Chu, huyện Chợ Mới; trong đó UBDT tặng 30 suốt quà cho Người có uy tín, học sinh nghèo; Bộ trưởng, Chủ nhiệm UBDT tặng 30 triệu đồng và 01 máy lọc nước trị giá 130 triệu đồng cho Trường PTDT nội trú THCS huyện Chợ Mới.
MINH THU