Những mô hình chuyển đổi số hiệu quả

Toàn tỉnh Sơn La hiện có gần 1.000 HTX hoạt động ở nhiều lĩnh vực. Nhiều trong số đó đã mạnh dạn ứng dụng công nghệ thông tin vào quản lý sản xuất, quảng bá sản phẩm, mở rộng thị trường. Sự thay đổi từ tư duy đến hành động đã tạo ra những mô hình mới, mang lại hiệu quả rõ rệt.

Tại Vân Hồ (Sơn La), HTX Vân Hồ Retreat là một trong những đơn vị tiên phong đưa nền tảng số vào kinh doanh nông sản theo nhu cầu khách hàng. Với đội ngũ thành viên là đồng bào dân tộc Mông, HTX duy trì việc đăng tải sản phẩm hằng ngày trên mạng xã hội, căn cứ lượng đặt hàng để phân bổ sản xuất và giao nhận. Không chỉ bán hàng online, HTX còn hướng dẫn thành viên xây dựng video, hình ảnh chia sẻ quy trình chăm sóc rau, từ đó tạo sự tin cậy và tăng tương tác với khách hàng.

Người sáng lập HTX, anh Vừ Pát Ly, là một trong những người trẻ tiên phong đưa nông sản vùng cao lên môi trường số. Anh chia sẻ: “HTX đã xây dựng đội ngũ nhân sự để bán hàng online đều là người trẻ ở địa phương. Trước đây bà con chưa từng biết quay video hay giới thiệu sản phẩm, nhưng nay đã thành thạo quy trình, giúp nông sản tiêu thụ thuận lợi và ổn định hơn”.

Sau nhiều năm thử nghiệm, Giám đốc Vừ Pát Ly đã mở rộng vùng sản xuất lên 30 ha rau hữu cơ, mỗi năm cung cấp khoảng 100 tấn rau cho thị trường Hà Nội và tạo việc làm thường xuyên cho hơn 20 lao động. Anh còn khai thác mạnh YouTube và TikTok để lan tỏa mô hình nông nghiệp sạch của người Mông, giúp sản phẩm đến gần hơn với người tiêu dùng.

Cũng ở vùng đồng bào DTTS, HTX Nông nghiệp bản Sàng Nà Tre, xã Chiềng Mai (Sơn La), đã chứng minh tính hiệu quả của chuyển đổi số trong sản xuất và tiêu thụ cà phê đặc sản. Với 18 thành viên trồng 30 ha cà phê theo hướng hữu cơ, HTX sử dụng nền tảng mạng xã hội, fanpage, TikTok và các sàn thương mại điện tử để giới thiệu sản phẩm. Năm 2024, doanh thu đạt gần 8 tỷ đồng. Các thành viên HTX còn lập nhóm Zalo, Facebook để trao đổi kỹ thuật và thông tin thị trường hằng ngày.

Bên cạnh đó, HTX Nông sản Nọong Piêu cũng đang áp dụng mô hình “số hóa toàn chuỗi giá trị” như tưới nhỏ giọt điều khiển từ xa, camera giám sát, hồ sơ vùng trồng điện tử và mã QR truy xuất nguồn gốc. Nhờ số hóa, HTX đảm bảo tính minh bạch, tăng sức cạnh tranh và mở rộng thị trường tiêu thụ.

Những mô hình trên cho thấy chuyển đổi số không còn xa lạ với khu vực kinh tế tập thể. Công nghệ đang trở thành công cụ quan trọng để HTX Sơn La nâng cao năng suất, mở rộng thị trường và từng bước khẳng định vị thế trong chuỗi cung ứng nông sản toàn quốc.

Hỗ trợ chuyển đổi số, đưa sản phẩm lên sàn thương mại điện tử

Xác định chuyển đổi số là bước đi quan trọng của HTX, tỉnh Sơn La đã chủ động thực hiện nhiều hoạt động hỗ trợ, giúp các HTX tiếp cận hạ tầng công nghệ, công cụ và kỹ năng số. Trong vài năm gần đây, Liên minh HTX tỉnh phối hợp với Sở Khoa học và Công nghệ tổ chức nhiều lớp tập huấn cho hàng trăm cán bộ và thành viên HTX, tập trung vào kỹ năng tạo lập nội dung số, bán hàng online, quản trị gian hàng thương mại điện tử và xây dựng thương hiệu. Từ năm 2022 đến nay, gần 500 lượt doanh nghiệp và HTX được đào tạo, tiếp cận kiến thức về thương mại điện tử.

Ông Lê Huy Phong, Phó Chủ tịch Liên minh HTX tỉnh, cho biết: “Liên minh HTX tỉnh đã hỗ trợ xây dựng website, tư vấn phần mềm quản lý khách hàng, thiết kế bộ nhận diện thương hiệu trực tuyến cho nhiều HTX. Chúng tôi cũng phối hợp các sàn thương mại điện tử để tổ chức chương trình quảng bá, giúp sản phẩm Sơn La tiếp cận thị trường rộng hơn”.

Bên cạnh tập huấn kỹ năng, Sơn La còn đẩy mạnh hỗ trợ hạ tầng số. Tỉnh đã tổ chức 19 lớp tập huấn về thương mại điện tử, thanh toán không dùng tiền mặt, kỹ năng livestream chốt đơn cho gần 1.500 học viên. Phiên Mega Livestream Chợ phiên OCOP Sơn La năm 2025 thu hút hơn 5,8 triệu lượt xem, tiêu thụ hàng chục tấn mận hậu và nông sản địa phương.

Sơn La cũng phối hợp Bộ Công Thương xây dựng sàn TMĐT Sơn La tích hợp vào hệ thống Sanviet.vn; hỗ trợ 42 HTX quảng bá 52 sản phẩm tiêu biểu; đưa 75 sản phẩm đạt tiêu chuẩn lên sàn quốc tế như Alibaba.com hay EC21. Nhờ đó, nhiều HTX đã tìm được đối tác mới và mở rộng thị trường xuất khẩu.

Song song với chuyển đổi số, Quỹ hỗ trợ phát triển HTX tỉnh cung cấp nguồn vốn ưu đãi cho HTX ứng dụng nông nghiệp công nghệ cao. Nhiều đơn vị như HTX Mường Bú, HTX Tòng Sét đã mở rộng quy mô sản xuất, đầu tư máy móc và nâng cao đời sống thành viên nhờ nguồn vốn này.

Với hạ tầng số được tăng cường, internet phủ sóng đến hầu hết thôn bản, cán bộ xã được tập huấn để hỗ trợ người dân đăng ký gian hàng và quảng bá sản phẩm, nông sản Sơn La ngày càng hiện diện nhiều hơn trên các nền tảng số. Sự vào cuộc đồng bộ của chính quyền và hệ thống hỗ trợ đã giúp khu vực kinh tế tập thể của tỉnh tự tin bước vào môi trường kinh doanh hiện đại.