Tình trạng buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả thường gia tăng vào dịp cuối năm.

Ngày càng tinh vi

Theo thống kê sơ bộ của Tổng cục Hải quan, từ ngày 16/12/2017 đến ngày 15/12/2018, lực lượng kiểm soát Hải quan toàn ngành đã chủ trì, phối hợp phát hiện, bắt giữ, xử lý 16.633 vụ việc vi phạm trong lĩnh vực hải quan (tăng 9,54 %); trị giá hàng hóa vi phạm ước tính hơn 1.702 tỷ đồng (tăng hơn 115,61 %). Cơ quan Hải quan khởi tố 62 vụ án hình sự, chuyển cơ quan khác kiến nghị khởi tố 133 vụ.

Lạng Sơn, Quảng Ninh là những “điểm nóng” về buôn lậu, gian lận thương mại. Tại Lạng Sơn, thống kê từ Ban Chỉ đạo 389 tỉnh cho thấy, 9 tháng đầu năm 2018, các lực lượng trong toàn tỉnh đã kiểm tra 4.845 vụ (bằng 133,76% so với cùng kỳ năm 2017); cơ quan chức năng đã khởi tố 319 vụ với 468 đối tượng.

Tại TP. Móng Cái (Quảng Ninh), chỉ riêng 9 tháng đầu năm 2018, các lực lượng chức năng trên địa bàn đã phát hiện, bắt giữ, xử lý 1.604 vụ/1.602 đối tượng buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả, tịch thu hàng hóa vi phạm ước tính 40,1 tỷ đồng. Trong đó, các lực lượng chức năng khởi tố 44 vụ/44 đối tượng; xử lý vi phạm hành chính 1.688 trường hợp, thu nộp ngân sách 27,17 tỷ đồng.

Ông Nguyễn Khánh Quang, Phó Cục trưởng Cục Điều tra chống buôn lậu-Tổng cục Hải quan, cho biết, mặc dù tình trạng buôn lậu ngày càng gia tăng, nhất là những ngày cuối năm nhưng việc phát hiện, xử lý gặp khá nhiều khó khăn. Lý do vì tất cả các vụ vận chuyển hàng lậu, chủ đầu nậu thường rất ít lộ diện mà chủ yếu đứng đằng sau điều hành, thuê người giao dịch, áp tải, vận chuyển, mang vác hàng hóa nên khi bị lực lượng chức năng bắt giữ thường rất khó xử lý được các đối tượng cầm đầu.

Bên cạnh đó, trong quá trình tổ chức bốc hàng lên xe, các đối tượng thường cử người theo dõi hoạt động của lực lượng chức năng chống buôn lậu ngay tại trụ sở làm việc. Nếu thấy lực lượng chức năng “xung trận” thì lập tức báo về cho đầu nậu, mọi hoạt động ngay lập tức dừng lại, xóa dấu vết như chưa từng có gì diễn ra nơi đây.

Tăng cường kiểm tra, giám sát

Thời điểm này, đã có nhiều bộ, ngành, lực lượng chuyên trách, Ban Chỉ đạo 389 tỉnh, thành phố đã nhanh chóng triển khai Kế hoạch cao điểm chống buôn lậu trước, trong và sau Tết Nguyên đán Kỷ Hợi 2019. Như Tổng cục Hải quan và nhiều cục Hải quan trọng điểm đã ban hành và triển khai kế hoạch cao điểm đấu tranh chống buôn lậu Tết Nguyên đán Kỷ Hợi 2019 (từ 01/12/2018 đến 28/2/2019)…

Bộ Quốc Phòng cũng đã mở đợt cao điểm chống buôn lậu Tết 2019 do Thứ trưởng Bộ Quốc phòng-Thượng tướng Lê Chiêm, vừa ký ban hành. Theo đó, các đơn vị chuyên trách trực thuộc Bộ Quốc phòng tăng cường lực lượng kiểm soát chặt chẽ người, phương tiện qua biên giới, các đường mòn, lối mở, kênh, sông biên giới, cảng biển… để kịp thời phát hiện, loại bỏ các điểm tập kết, tụ điểm chứa hàng lậu khu vực biên giới. Tập trung vào các địa bàn: Lào Cai, Cao Bằng, Lạng Sơn, Quảng Ninh, Hà Tĩnh, Quảng Trị, Tây Ninh, Bà Rịa-Vũng Tàu, Long An, Kiên Giang và các tỉnh Tây Nguyên.

Tại các địa bàn “nóng” như Hà Nội, TP. Hồ Chí Minh, Lạng Sơn, Quảng Ninh, An Giang, Kiên Giang, cũng đã ban hành và phát động cao điểm chống buôn lậu Tết 2019...

Phó Cục trưởng Cục Điều tra chống buôn lậu-Tổng cục Hải quan Nguyễn Khánh Quang nhận định, từ nay đến Tết Nguyên đán, hoạt động buôn lậu sẽ tiếp tục gia tăng, diễn biến phức tạp. Do đó, Tổng cục Hải quan đã chỉ đạo các đơn vị tăng cường cải cách, hiện đại hóa phương thức kiểm soát hải quan, ứng dụng triệt để công nghệ thông tin, tăng cường sử dụng các trang thiết bị, kỹ thuật quản lý hiện đại trong hoạt động nghiệp vụ kiểm soát hải quan, đảm bảo kịp thời phân tích thông tin, chủ động phòng ngừa, đấu tranh triệt để với các hoạt động buôn lậu, gian lận thương mại, vận chuyển trái phép hàng hóa qua biên giới.

HOÀNG QUÝ