Dành sự quan tâm bằng chính sách cụ thể

Những năm qua, đội ngũ Người có uy tín, nhân sĩ, trí thức, doanh nhân DTTS luôn giữ vị trí, vai trò hết sức quan trọng trong quá trình phát triển kinh tế - xã hội, đảm bảo quốc phòng - an ninh. Đồng thời, đóng vai trò là cầu nối truyền tải tâm tư, nguyện vọng của đồng bào các dân tộc đến cấp ủy Đảng, chính quyền các cấp.

 Với sự đóng góp của Người có uy tín, nhân sĩ, trí thức vùng DTTS đã có nhiều chuyển biến tích cực, đời sống của đồng bào các DTTS được nâng cao, văn hóa truyền thống của các DTTS được bảo tồn, phát huy, đồng thời bài trừ các hủ tục lạc hậu; tăng cường tình đoàn kết giữa các dân tộc, củng cố niềm tin về chủ trương, chính sách của Đảng, Nhà nước đối với đồng bào các DTTS.

Ghi nhận những đóng góp của đội ngũ Người có uy tín, nhân sĩ, trí thức đối với cộng đồng, trong nhiều năm qua, Đảng và Nhà nước luôn quan tâm ghi nhận bằng những chính sách thiết thực cụ thể như, Chỉ thị số 06/2008/CT-TTg ngày 01/02/2008 của Thủ tướng Chính phủ về phát huy vai trò Người có uy tín trong đồng bào DTTS trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc; Nghị định số 05/2011/NĐ-CP ngày 14/01/2011 của Chính phủ quy định Chính sách đối với Người có uy tín ở vùng DTTS. 

Để kịp thời động viên, khuyến khích và tạo điều kiện cho những người có uy tín không ngừng phát huy vị trí, vai trò quan trọng đó Thủ tướng Chính phủ đã ban hành các Quyết định số 18/2011/QĐ-TTg; Ngày 07/10/2013, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Quyết định số 56/QĐ-TTg về việc sửa đổi, bổ sung một số điều của Quyết định số 18/2011/QĐ-TTg ngày 18/3/2011 về chính sách đối với Người có uy tín trong vùng đồng bào dân tộc thiểu số; kế tiếp là Quyết định số 12/2018/QĐ-TTg để thực hiện chính sách đối với Người có uy tín trong đồng bào dân tộc thiểu số; Quyết định số 2561/QĐ-TTg ngày 31/12/2016 về phê duyệt Đề án tăng cường vai trò của Người có uy tín trong vùng DTTS.

Với hàng loạt các chỉ thị, nghị quyết, kết luận của Bộ Chính trị, Ban Bí thư, Ban chấp hành Trung ương Đảng và các nghị định của Chính phủ, chỉ thị, quyết định của Thủ tướng Chính phủ được ban hành liên tục từ sau năm 1996 đến nay cho thấy, Đảng, Nhà nước ta đánh giá cao và hết sức coi trọng vị trí, vai trò của đội ngũ Người có uy tín, nhân sĩ, trí thức trong đồng bào dân tộc thiểu số trong quá trình phát triển kinh tế - xã hội, đảm bảo quốc phòng, an ninh ở cơ sở.

Từ những chủ trương của Đảng, chính sách của Nhà nước, những năm qua các bộ, ngành trung ương trên lĩnh vực phụ trách, cũng đã tổ chức nhiều hoạt động thăm hỏi động viên đội ngũ Người có uy tín, nhân sĩ, trí thức thông qua các dịp lễ, tết; tổ chức các cuộc gặp mặt, biểu dương tôn vinh đội ngũ Người có uy tín, nhân sĩ, trí thức, qua đó đã kịp thời động viên, khích lệ đội ngũ này để họ tiếp tục có những đóng góp cho cộng đồng.

Kịp thời biểu dương, khích lệ

Theo đó, trong giai đoạn 2011 - 2021, cả nước đã tổ chức 6.728 chuyến thăm hỏi, tặng quà tết Nguyên đán cho 311.860 lượt Người có uy tín; tổ chức thăm hỏi, hỗ trợ 25.642. lượt Người có uy tín ốm đau; thăm hỏi, hỗ trợ gia đình Người có uy tín gặp khó khăn là 14.302 trường hợp; tổ chức trên 2.000 chuyến thăm hỏi, tặng quà Người có uy tín, nhân sĩ, trí thức nhân dịp Tết, ngày lễ lớn của đồng bào DTTS…

Tổ chức phát định kỳ báo Dân tộc và Phát triển và báo địa phương cho hầu hết Người có uy tín trên cả nước; tổ chức 4.453 hội nghị phổ biến, cung cấp thông tin; tổ chức 1.882 chương trình tập huấn, bồi dưỡng kiến thức; tổ chức 24.303 chuyến tham quan, giao lưu học tập kinh nghiệm tại các tỉnh, thành và tại Thủ đô Hà Nội cho Người có uy tín trên cả nước.

Nhằm ghi nhận, tôn vinh đội ngũ Người có uy tín, nhân sĩ, trí, doanh nhân DTTS tiêu biểu, năm 2017, Ủy ban Dân tộc đã tham mưu cho Chính phủ tổ chức Lễ Tuyên dương "Người có uy tín, nhân sĩ, trí thức và doanh nhân DTTS tiêu biểu toàn quốc lần thứ nhất".  Đây là sự kiện có ý nghĩa  chính trị, xã hội và tính nhân văn sâu sắc, nhằm ghi nhận và tôn vinh những tấm gương tiêu biểu có nhiều đóng góp vào sự nghiệp xây dựng khối đại đoàn kết các dân tộc, tạo động lực mới, thúc đẩy phát triển toàn diện vùng DTTS và miền núi.

Lễ tuyên dương năm 2017, đã vinh danh 512 tấm gương tiêu biểu ở 52 tỉnh, thành phố vùng DTTS và miền núi; gồm 173 đại biểu là Người có uy tín; 51 đại biểu là doanh nhân và người sản xuất kinh doanh giỏi; 288 đại biểu là nhân sĩ, trí thức, trong đó có 26 Giáo sư, Phó Giáo sư, Tiến sĩ; 16 Nhà giáo Nhân dân, Thầy thuốc Nhân dân, Nghệ sĩ Nhân dân; 63 Nhà giáo ưu tú, Thầy thuốc ưu tú, Nghệ sĩ ưu tú; 35 Anh hùng Lực lượng vũ trang, Anh hùng Lao động; 16 đồng chí sĩ quan quân đội, công an nhân dân có quân hàm thiếu tướng trở lên và 27 nghệ nhân dân gian tiêu biểu. 

Tại buổi gặp mặt Đoàn đại biểu Người có uy tín, nhân sĩ, trí thức, doanh nhân DTTS tiêu biểu toàn quốc năm 2017, Tổng Bí Nguyễn Phú Trọng đã hoan nghênh Ủy ban Dân tộc đã có sáng kiến tham mưu cho Thủ tướng Chính phủ và được giao chủ trì, phối hợp với các ban, bộ, ngành, cơ quan Trung ương, các tỉnh, thành phố vùng DTTS và miền núi tổ chức Lễ Tuyên dương. Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng cũng gợi ý, việc tuyên dương Người có uy tín trong đồng bào DTTS nên tổ chức thường xuyên, với hình thức phong phú, tạo ý nghĩa xã hội và sức lan tỏa trong cộng đồng các dân tộc Việt Nam.

Tại Lễ Tuyên dương năm 2017 này, nhiều đại biểu vinh dự đón nhận Bằng khen của Thủ tướng Chính phủ; cũng như của Ủy ban Dân tộc đã có thành tích tiêu biểu xuất sắc góp phần xây dựng khối đại đoàn kết dân tộc và phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào DTTS, trong công tác dân tộc và thực hiện chính sách dân tộc của Đảng và Nhà nước. 

Tiếp theo năm 2018, Ủy ban Dân tộc đã phối hợp với Tạp chí Cộng sản, Bộ Tư lệnh Bộ đội biên phòng phối hợp tổ chức Lễ tôn vinh Người có uy tín tiêu biểu trong đồng bào dân tộc thiểu số khu vực biên giới.

Ở cấp địa phương, hàng năm các địa phương có đồng bào DTTS sinh sống đã tổ chức biểu dương, tôn vinh lực lượng Người có uy tín, nhân sĩ, trí thức, doanh nhân tiêu biểu để nhằm ghi nhận những đóng góp quan trọng của họ đối với sự phát triển vùng DTTS và miền núi. Qua đó, phát huy tốt vai trò nòng cốt của đội ngũ trong việc góp phần giữ vững an ninh quốc phòng, củng cố khối đại đoàn kết toàn dân tộc, thúc đẩy vùng DTTS và miền núi.

Năm 2023, Uỷ ban Dân tộc đã xây dựng Chương trình Biểu dương, tôn vinh điển hình tiên tiến là Người có uy tín trong đồng bào DTTS toàn quốc năm 2023. Dự kiến Chương trình sẽ được tổ chức vào giữa tháng 12 năm 2023. Sẽ có 500 đại biểu là Người có uy tín trên toàn quốc được tôn vinh, biểu dương vì có nhiều  thành tích tiêu biểu, xuất sắc, đóng góp cho địa phương trong các lĩnh vực: Tuyên truyền, vận động quần chúng; phát triển kinh tế - xã hội, xóa đói, giảm nghèo, xây dựng nông thôn mới;  giữ gìn an ninh trật tự; giữ gìn, bảo tồn bản sắc văn hoá ; xây dựng khối đại đoàn kết dân tộc... 

Theo Bộ trưởng, Chủ nhiệm Ủy ban Dân tộc Hầu A Lềnh, đây là dịp để Người có uy tín tiêu biểu trong đồng bào các DTTS được giao lưu, chia sẻ, trao đổi học hỏi kinh nghiệm, nhân rộng những điển hình tiên tiến, tạo sự phấn khởi, lan tỏa tinh thần thi đua yêu nước và sức mạnh đại đoàn kết toàn dân tộc. Qua đó, tiếp tục động viên Người có uy tín có nhiều đóng góp hơn nữa trên các lĩnh vực của đời sống xã hội, góp phần cùng các cấp ủy, chính quyền thực hiện hoàn thành thắng lợi các mục tiêu, nhiệm vụ của địa phương và Nghị quyết Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII của Đảng.