Thủ đoạn dụ dỗ các em gái
Theo chân các chiến sĩ Công an Mường Lát, chúng tôi đến xã Trung Lý-vùng đất “nóng” về tình trạng buôn bán người qua biên giới. Mới đây, tháng 11/2018, Công an huyện Mường Lát đã giải cứu, ngăn chặn thành công vụ lừa bán phụ nữ qua Trung Quốc, đó là 2 chị em Hoàng Thị L. (SN 2003) và Hoàng Thị T. (SN 2000), trú bản Xa Lao, xã Trung Lý.
Hai em L. và T. chỉ học hết lớp 7, hằng ngày lên nương, rẫy làm việc giúp bố mẹ. Trong một lần T. lên Facebook thì có một người phụ nữ kết bạn rồi dụ dỗ em sang Trung Quốc giúp việc cho một quán karaoke. Dù chưa một lần gặp mặt hay quen biết nhưng muốn thoát khỏi cuộc sống nghèo khó T. đã rủ luôn em gái là L đi cùng.
Sợ bố mẹ sẽ không cho đi, hai cô lẳng lặng gói đồ đạc bắt xe ra Quảng Ninh gặp người phụ nữ mới quen qua Facebook. Ngay ngày hôm đó, bố mẹ T. không thấy hai con nên báo cho chính quyền địa phương. Khi chiếc xe đưa hai cô đến địa phận huyện Bá Thước, tỉnh Thanh Hóa thì bị cơ quan chức năng dừng lại, T. và L. được cứu thoát trở về. “Chị ấy tên Duyên, vào kết bạn với em và hỏi em có muốn được mặc đẹp, không phải làm nương rẫy mà lương vẫn cao không, rồi chị ấy bảo sẽ làm việc tại quán karaoke. Em tin lời chị ấy nói là thật chứ không nghĩ sẽ bị lừa bán” L kể lại.
Ông Hoàng Văn H bố của các em vẫn chưa hết bàng hoàng lo lắng nói, cũng vì muốn thoát cảnh nghèo khổ mà các con ông suýt bị sập bẫy kẻ buôn người. Sau này các cháu muốn đi làm ăn xa, gia đình sẽ tìm hiểu rõ thông tin địa chỉ mới cho đi.
Trước đó, cùng trú xã Trung Lý còn có em Vàng Thị M. (SN 2000) và Vàng Thị P. (SN 1991), dân tộc Mông, cũng là 2 chị em may mắn trở về từ nạn buôn bán người qua Trung Quốc. Hoàn cảnh gia đình khó khăn, bố đi tù, mẹ thì mất sớm, người thân trong họ hàng đều khó khăn không có nơi nương tựa nên 2 chị em đã bỏ học để đi kiếm việc làm.
Những cuộc trốn chạy
Đáng thương hơn, trường hợp chị Hạng Thị C (SN 1982, ngụ bản Khằm 1), cũng là nạn nhân của vụ lừa bán sang Trung Quốc. Chị C vừa mới trở về Việt Nam khoảng hơn 1 tháng. Chị C. không biết chữ, cũng không hiểu tiếng Việt. Năm 2008, chồng đi tù vì tội tàng trữ ma túy, chị C. ở nhà cùng 2 đứa con nhỏ trong tình cảnh đói nghèo, không biết làm gì để nuôi cả gia đình. Chị nghe lời một người phụ nữ lạ mặt lên Lào Cai tìm việc. Người này nói công việc không vất vả nhưng lại có lương cao để gửi về nuôi con. Nghe lời đường mật, chị C. không một chút hoài nghi, khăn gói lên đường. Ngay sau đó, chị đã bị người lạ mặt trên đưa sang Trung Quốc rồi bán để làm vợ một người đàn ông có gia cảnh nghèo khó.
Nghĩ lại quãng thời gian làm vợ xứ người, chị C. không khỏi xót xa, bởi cuộc sống quê nhà đã khổ, sang bên kia còn khổ hơn nhiều. Những năm đầu mới sang, chị bị nhốt trong nhà rồi sinh con cho họ. Trong suốt 10 năm làm vợ, chị lần lượt sinh được 2 người con (1 trai 9 tuổi, 1 gái 6 tuổi), ngoài hai đứa con chị sinh cho người chồng bất đắc dĩ ấy, ngày thoát thân trở về Việt Nam chị đang mang thai đứa con thứ 3.
Ngồi bên đứa con mới sinh chưa đầy tháng, chị gạt nước mắt kể: “Suốt 10 năm trời bị bán, nhiều lần trốn nhưng chị đều bị bắt trở lại. Dù không bị đánh đập, nhưng chị bị gia đình họ nhốt không cho ra ngoài. Thời gian gần đây, do họ bớt quản lý, chị đã trốn ra được chạy đến công an cầu cứu. Lần thứ nhất, khi nhà chồng phát hiện đến xin, phía Công an Trung Quốc lại trả chị về. Mới đây, mình tiếp tục trốn ra ngoài, chạy đến công an cầu xin lần nữa. Cuối cùng họ mới cho mình trở về”, chị C. kể lại.
Trở về nước, chị C. đau lòng nhất là phải để lại hai đứa con ruột ở xứ người. “Tôi rất nhớ chúng, nhưng tôi không muốn quay lại đó nữa, có lẽ sẽ không bao giờ gặp con được nữa”, chị C. nghẹn ngào nói.
Ông Giàng A Lâu, Trưởng Công an xã Trung Lý, rất xót xa khi nhắc lại tình trạng buôn bán người trên địa bàn. Theo ông Lâu, từ năm 2012 đến nay, địa phương đã có hơn 20 trường hợp phụ nữ Mông bị bán sang Trung Quốc, riêng năm 2018 có 3 trường hợp. “Nạn nhân bị lừa bán thường ở độ tuổi 13-14, bỏ học sớm, chưa có nhận thức hoặc những người phụ nữ có gia đình trên dưới 30 tuổi, cuộc sống khó khăn. Dù chúng tôi tuyên truyền rất nhiều nhưng năm nào vấn nạn này cũng diễn ra”, ông Lâu nói.
Nâng cao cảnh giác
Thượng tá Gia Nọ Pó, Phó trưởng Công an huyện Mường Lát, cho biết: Hiện tại, Mường Lát còn có 78 phụ nữ dân tộc Mông bị bán sang Trung Quốc chưa trở về địa phương. Những nạn nhân này, hầu hết bị lừa qua mạng xã hội Facebook. “Trước đây, thủ đoạn của những kẻ buôn người lợi dụng tục bắt vợ rồi bán qua biên giới. Những năm gần đây, mạng xã hội phát triển, những đối tượng buôn người thường lên mạng Facebook tìm những cô gái nhẹ dạ, nghèo khổ để dụ dỗ. Có những kẻ còn đóng vai tán tỉnh để các cô gái Mông mang lòng yêu rồi khi gặp là lừa đưa sang Trung Quốc”, Thượng tá Pó phân tích.
Theo thượng tá Gia Nọ Pó, giải pháp trước mắt là các bậc làm cha làm mẹ cần phải nhắc nhở con cái về những thủ đoạn mà bọn buôn người hay dùng trên mạng; kịp thời tố giác đến cơ quan chức năng về những hành vi của tội phạm mua bán người. Các trường học cần tăng cường tuyên truyền, phổ biến các thông tin để các em học sinh nhận ra và cảnh giác với các thủ đoạn lừa đảo của tội phạm qua mạng xã hội.
QUỲNH TRÂM