Năm 2010, Lào Cai là 1 trong 10 địa phương của cả nước thực hiện thí điểm thông quan điện tử, đây có thể coi là dấu mốc quan trọng của việc ứng dụng công nghệ thông tin, đẩy mạnh cải cách thủ tục hành chính của đơn vị này. Việc áp dụng thông quan điện tử đã mang lại nhiều lợi ích cho doanh nghiệp tham gia XNK hàng hóa, đặc biệt là giảm thiểu thời gian thực hiện các thủ tục thông quan.
Trước đây, để làm thủ tục thông quan cho lô hàng có tờ khai thuộc luồng xanh (các mặt hàng có yêu cầu kiểm tra thấp nhất), anh Nguyễn Việt Hưng, Trưởng phòng kinh doanh thuộc Công ty TNHH Hoàng Lan (trụ sở tại Khu Công nghiệp Đông Phố Mới, TP. Lào Cai) phải đến cơ quan hải quan làm thủ tục khai báo thủ công, sau đó chuyển cán bộ hải quan xác định việc khai báo đúng hay không và tính thuế, ra thông báo nộp thuế, nộp thuế tại kho bạc Nhà nước, sau đó làm thủ tục kiểm tra hàng hóa và xác nhận hàng hóa… Trung bình mỗi lô hàng cũng mất khoảng 1 giờ đồng hồ.
“Từ khi áp dụng việc thông quan điện tử, chúng tôi không phải đến cơ quan hải quan nữa mà chỉ cần ngồi ở công ty khai báo trên hệ thống và được thông quan ngay. Thời gian cho mỗi lô hàng thuộc luồng xanh bây giờ chỉ mất 3-5 giây là được thông quan. Qua đó giảm rất nhiều thời gian đi lại cũng như chi phí lưu kho, bến bãi hàng hóa của doanh nghiệp”, anh Hưng cho biết.
Là đơn vị quản lý hàng hóa XNK qua cửa khẩu Quốc tế Lào Cai, việc áp dụng thông quan điện tử không chỉ tạo điều kiện thuận lợi cho doanh nghiệp, mà còn giảm đi rất nhiều công đoạn cho cán bộ Hải quan của Chi cục Hải quan cửa khẩu Lào Cai. Ông Vũ Quang Huy, Phó chi cục trưởng Chi cục Hải quan cửa khẩu Lào Cai cho biết: Từ khi áp dụng thông quan điện tử, cán bộ Hải quan chỉ có trách nhiệm giám sát còn lại hệ thống sẽ tự xử lý. Bên cạnh đó, trước đây việc quản lý dữ liệu máy chủ đặt tại các cục hải quan địa phương, thì cứ cuối ngày chúng tôi phải thống kê, báo cáo về. Bây giờ hệ thống máy chủ đặt tại Tổng cục hải quan, các dữ liệu được đẩy trực tiếp về và cập nhật liên tục nên cũng giảm thiểu công việc cho các bộ, viên chức của đơn vị.
“Quan trọng nữa, khi áp dụng thông quan điện tử thì các doanh nghiệp hạn chế tối đa việc phải gặp và làm việc trực tiếp với cán bộ hải quan. Qua đó, giảm thiểu tiêu cực trong quá trình làm việc giữa hải quan và doanh nghiệp”, ông Huy nhấn mạnh.
Ông Nguyễn Việt Quang, Cục trưởng Cục Hải quan Lào Cai cho biết: Việc triển khai HQĐT là một bước đột phá của ngành Hải quan nói chung và Hải quan Lào Cai nói riêng. Thời gian qua, Cục Hải quan Lào Cai đã duy trì, triển khai hiệu quả hệ thống thông quan tự động ở các chi cục hải quan cửa khẩu, thực hiện tốt công tác giám sát, quản lý đối với hàng hóa XNK. Từ đó, giải quyết kịp thời vướng mắc phát sinh tại các chi cục và vướng mắc của doanh nghiệp. Đến thời điểm này, 100% doanh nghiệp thực hiện thông quan điện tử, các chi cục hải quan từ chối việc nhận tờ khai bằng giấy.
“Bên cạnh đó, chúng tôi thường xuyên cập nhật các văn bản, quy định có liên quan đến công tác XNK tại trụ sở Cục Hải quan cũng như các đơn vị trực thuộc. Bố trí cán bộ có phẩm chất đạo đức, có trình độ về công tác tại các đơn vị có lượng hàng hóa XNK lớn như chi cục hải quan cửa khẩu và một số đơn vị; làm sao có thể phục vụ doanh nghiệp một cách tốt nhất, hiệu quả nhất”, ông Quang cho biết thêm.
Theo thống kê, hiện nay có 1095 doanh nghiệp đang tham gia XNK qua địa bàn Lào Cai. Trong năm 2018, kim ngạch XNK đạt gần 2,3 tỷ USD, tăng 74,6% so với cùng kỳ năm 2017, trong đó, kim ngạch xuất khẩu là 1,3 tỷ USD, kim ngạch nhập khẩu gần 1 tỷ USD. Thu ngân sách vượt các chỉ tiêu được giao, cao nhất từ trước tới nay với số thu đạt 2.300 tỷ đồng, vượt 74,5% chỉ tiêu Bộ Tài chính giao.
TRỌNG BẢO