Theo Cục Cảnh sát Điều tra tội phạm về ma túy (C04) - Bộ Công an, năm 2023 nước Mỹ đã ghi nhận khoảng 100.000 ca tử vong do sử dụng Fentanyl quá liều. Fentanyl hiện được bán dưới dạng viên nén, dạng bột hoặc dung dịch với các tên quen thuộc như "sứ trắng", "Heroin tổng hợp"… Loại ma túy này cũng được bán lẻ dưới dạng bột hòa với Cocain, Heroin hoặc dưới dạng tân dược chứa Fentanyl giả. Người sử dụng không có kinh nghiệm rất dễ tử vong, do không biết đang dùng loại gì và hàm lượng bao nhiêu.

Theo Bộ Công an, Fentanyl được buôn lậu vào Mỹ phần lớn từ Mexico và các quốc gia Trung và Nam Mỹ. Việc sản xuất và vận chuyển Fentanyl đang khiến tình hình an ninh từ các nước Trung - Nam Mỹ rất phức tạp, tội phạm tranh giành quyết liệt các tuyến đường vận chuyển tiền chất và đưa Fentanyl đến Mỹ.

Tại khu vực Đông Nam Á, Fentanyl đã được phát hiện, thu giữ tại Myanmar, Lào, Thái Lan (mới đây Thái Lan đã thu giữ hơn 510 tấn Anilin, có thể sử dụng để sản xuất 85 tấn Fentanyl). Hiện nay, Việt Nam đã đưa Fentanyl vào Danh mục II (các chất ma túy được dùng hạn chế trong phân tích, kiểm nghiệm, nghiên cứu khoa học, điều tra tội phạm hoặc trong lĩnh vực y tế theo quy định của cơ quan có thẩm quyền) tại Nghị định số 57/2022/NĐ-CP ngày 25/8/2022 của Chính phủ. Các dẫn xuất của Fentanyl cũng được quy định trong danh mục các chất ma túy thuộc Nghị định số 57.

Cơ quan kiểm soát ma túy Quốc tế (INCB) đã ghi nhận sự xuất hiện của hơn 150 chất có liên quan đến Fentanyl nhưng không có ứng dụng về mặt y học. Cơ quan Liên Hợp Quốc về ma túy và tội phạm (UNODOC) cũng ước tính các phòng thí nghiệm có thể đã tổng hợp ra hàng trăm chất tương tự Fentanyl.

Về tác hại của Fentanyl, nếu sử dụng không vì mục đích chữa bệnh có thể để lại những hậu quả nghiêm trọng về mặt sức khỏe. Mức độ dung nạp và lệ thuộc đối với các chất này rất lớn và có thể đạt ngưỡng cao một cách nhanh chóng. Sử dụng Fentanyl được điều chế bất hợp pháp còn nguy hiểm hơn rất nhiều vì những sản phẩm này không được kiểm định chất lượng, hàm lượng, có khi chỉ một hàm lượng cực nhỏ (2 miligam) đã có thể gây tử vong cho người sử dụng.

Hiện nay qua công tác giám định chưa phát hiện Fentanyl và các chất dẫn xuất của nó thu giữ tại Việt Nam. Tuy nhiên, trước xu thế mở rộng thị trường của các loại ma túy này từ Châu Mỹ sang khu vực Châu Đại dương và lan rộng sang Châu Á, việc xuất hiện loại ma túy này tại khu vực và Việt Nam là tất yếu.

Cục C04 khuyến cáo, để phòng tránh hiểm họa Fentanyl, trước hết tăng cường đẩy mạnh tuyên truyền cho toàn dân, nhất là thanh thiếu niên, học sinh, sinh viên về tác hại của hiểm họa ma túy; chú trọng vào các loại ma túy mới; ma túy "núp bóng" dưới dạng thực phẩm, đồ uống, thuốc lá, thảo mộc (cỏ mỹ), "bóng cười"…

Ngoài ra, Cục C04 cho biết sẽ phối hợp với các cơ quan chức năng như Hải quan, Quản lý thị trường, Công thương, Y tế... tăng cường công tác kiểm tra, phát hiện, xử lý các loại hàng hóa là thực phẩm, đồ uống, thuốc lá điếu, thuốc lá điện tử không rõ nguồn gốc được nhập vào Việt Nam và việc xuất nhập khẩu, lưu thông, kê đơn, sử dụng thuốc chứa Fentanyl trong điều trị.