Người tiên phong hạ sơn
Từ Quốc lộ 32, theo con đường bê tông vượt núi, chúng tôi tìm đến nhà Trưởng thôn Mùa A Chang, Trưởng bản Bu Cao. Trưởng thôn Chang đưa tôi đi một vòng thăm bản. Hai bên đường bê tông là những ngôi nhà gỗ san sát, điểm nhấn là trường mầm non, nhà văn hóa của bản. Trưởng thôn Chang nhớ lại: Cách đây gần hai mươi năm, lúc đó ông mới ngoài hai mươi tuổi, Chang lấy vợ. Bản Bu Cao vốn nghèo, nhà bố mẹ Chang thuộc diện nghèo nhất bản nên Chang phải vay tiền cưới vợ. “Ngày đó, bạn bè ở thôn Bu Thấp và các xã xung quanh bảo: Ở trên đó xa và cao quá, chuyển xuống dưới làm ăn cho thuận tiện!”. Sau một thời gian suy nghĩ, Chang xin phép bố mẹ cho ra ở riêng.
Một mình hạ sơn, tài sản là mảnh nương mua lại với giá 200 ngàn đồng, cách bản cũ 3km. Miệt mài với gần ngàn mét vuông ruộng nước, vụ chiêm đầu tiên, Mùa A Chang thu hoạch được khoảng 20 bao thóc, vụ mùa cũng hơn chục bao thóc, vừa dư lương thực để ăn, vừa có bán. Hết hai vụ lúa, gia đình lại quay sang trồng ngô, chăm sóc 100 gốc chè Shan. Có vốn, Mùa A Chang đầu tư nuôi trâu và lợn, làm đại lý thu mua chè, mở cửa hàng tạp hóa.
Sau hơn chục năm miệt mài lao động, vợ chồng Mùa A Chang xây được nhà hai tầng, mua xe ô tô bốn chỗ để đi lại. Mùa A Chang trở thành người giàu nhất bản Bu Cao. Năng động, sáng tạo, Chang được bà con tin tưởng bầu làm Trưởng thôn.
Cuộc sống mới ở bản Bu Cao
Tháng 9/2005, trận mưa bão lịch sử khiến đường lên thôn Bu Cao hư hỏng nặng, không thể đi lại được. Mưa lớn tạo ra tình trạng sạt lở đất đá, khiến người dân trong bản rất bất an, lo lắng. Trước tình hình đó, tỉnh Yên Bái đã có chủ trương cho bà con bản Bu Cao hạ sơn, nơi ở cũ chỉ để canh tác nông nghiệp. Địa điểm mới được lựa chọn là khu vực nơi gia đình Mùa A Chang sinh sống. “Lúc đầu, nhiều người không muốn xuống vì ở lâu trên đó quen rồi. Nhưng khi được nghe cán bộ tuyên truyền về nguy cơ xảy ra hiểm họa sạt lở núi khi có mưa lớn, bà con mới quyết định di dời. Xuống dưới này đi lại thuận tiện hơn, có điện lưới quốc gia, gần trường và trạm y tế chữa bệnh. Hơn thế, làm ra hạt lúa, hạt ngô, cân chè bán rất tiện”, Trưởng thôn Mùa A Chang kể lại.
Từ vài hộ ban đầu, bản mới Bu Cao giờ đã có tổng số 127 hộ. Với vai trò Trưởng thôn, ông Mùa A Chang đã vận động bà con chuyển đổi giống cây trồng, vật nuôi, phát triển kinh tế, xóa đói giảm nghèo. Học tập gia đình Trưởng bản Chang, bà con trong thôn đã chuyển đổi 70ha lúa nương sang trồng ngô đồi, sản lượng trung bình 350 tấn/năm. Trên 10ha lúa ruộng được bà con đầu tư thâm canh bằng giống mới năng suất chất lượng cao. Cùng đó, Mùa A Chang vận động bà con duy trì 70ha chè cổ thụ theo hướng sản xuất chè sạch, liên kết với doanh nghiệp để bao tiêu sản phẩm. Sản lượng từ 80 đến 100 tấn/năm, thu hoạch đến đâu bán hết đến đó. Mỗi năm, cây chè Shan đã mang về nguồn thu gần 1 tỷ đồng cho bà con bản Bu Cao.
Với vai trò và uy tín của bản thân, Trưởng bản Mùa A Chang đã vận động Câu lạc bộ chè Shan ủng hộ thôn làm 50 thùng rác và 300 triệu đồng xây dựng nhà văn hóa, xây dựng một lớp học; vận động bà con đóng góp làm trên 400m đường bê tông… cuộc sống người dân từng bước ổn định.
Thực hiện Đề án “Vận động đồng bào Mông thực hiện nếp sống văn minh trong việc cưới, việc tang” của huyện, Mùa A Chang đã tích cực vận động bà con xóa bỏ những hủ tục lạc hậu như thách cưới cao, làm ma to, chết không để lâu ngày…
Với những đóng góp cho bà con trong thôn, Mùa A Chang được người dân trong thôn yêu quý. Ông đã được tỉnh Yên Bái biểu dương là tấm gương điển hình trong Cuộc vận động “Học tập và làm theo tấm gương đạo đức phong cách Hồ Chí Minh” năm 2018.
MINH THU