Ẩm thực ở vùng đất Bảo Yên có sự đa dạng và độc đáo. Trải qua năm tháng, đồng bào các dân tộc nơi đây đã sáng tạo ra những món ăn gắn với nếp sống, tập quán và quan niệm nhân sinh, bồi bổ sức khỏe cho các thành viên trong gia đình và cộng đồng.

Khi nói đến các món ăn của vùng quê Bảo Yên, có thể phân loại ra thành các nhóm như: Nhóm ẩm thực được tạo ra từ hạt gạo và các loại ngũ cốc có xôi ngũ sắc, bánh chưng, bánh trứng kiến, bánh nẳng, bánh giầy, bánh dán, mèn mén, khoai môn, bánh mỳ, bánh khảo...

Nhóm ẩm thực từ sản vật trên núi rừng có măng rừng, rau dớn, rau đắng, canh lá vón vén, con hiu hiu, tôm bay, ếch đát nấu gừng, trám muối chua... 

Nhóm ẩm thực từ vật nuôi vườn nhà có lợn cắp nách, vịt lam ống nứa, canh gà nấu kiệu, cá hấp lá vả, thịt trâu gác bếp, nộm thịt trâu, thịt lợn muối chua, cá suối nướng, cá lam bắp bi, gỏi cá, da trâu muối... Nhóm các món ăn từ các loại quả, cây trong vườn nhà như các món từ cây cọ, nộm quả núc nác, nem măng...

Nghệ nhân ưu tú Ma Thanh Sợi, nhà nghiên cứu văn hóa người Tày ở xã Nghĩa Đô cho rằng: “Từ xa xưa, ẩm thực của vùng quê Bảo Yên được tạo bởi những sản vật từ núi rừng, ruộng vườn, sông suối nơi đây, được người dân chế biến thành những món ăn thường ngày mang hương vị đặc trưng của núi rừng”.

Nét độc đáo trong ẩm thực ở Bảo Yên được thể hiện ở sự kết hợp tinh tế trong cách chế biến món ăn của người dân nơi đây. Trong khẩu vị của mình, đồng bào các dân tộc ở Bảo Yên đặc biệt chú ý đến các gia vị của món ăn. Gia vị đôi khi chỉ là các loại lá rau thơm trong vườn hay trong rừng, những loại hạt như hạt xẻn, hạt dổi, hạt tiêu... nhưng sẽ tạo ra các món ăn, các món chấm đặc biệt hấp dẫn.

Ông Lý Chiến Sách, dân tộc Mông, Trưởng bản Tổng Kim, xã Vĩnh Yên, huyện Bảo Yên thông tin: “Mỗi dân tộc ở Bảo Yên có nét độc đáo riêng về ẩm thực. Vì thế đã góp phần tạo nên sự đa dạng trong văn hóa ẩm thực của vùng đất giàu bản sắc văn hóa này”.

Đến Bảo Yên vào mùa này, du khách bước qua “chín bậc tình yêu” (cầu thang) để lên nhà sàn, ngồi bên hiên nhà cảm nhận làn gió mát thổi về từ phía núi, nhấp chén trà lam trong ống nứa, cảm giác thật thư thái, bình yên!

Trong bữa cơm đãi khách, sau lời mời của gia chủ, khách nâng chén rượu lên nhấp một chút để thưởng thức vị cay nồng của hương rượu, rồi nhẩn nha thưởng thức các món ăn đặc sản của địa phương do chủ nhà chế biến để thết đãi khách.

Anh Đặng Đình Hiếu, nhà ở huyện Hạ Hòa, Phú Thọ khi đến tham quan Bảo Yên vào dịp địa phương tổ chức Tuần Văn hóa - Du lịch năm 2022 chia sẻ cảm nhận: “Ẩm thực Bảo Yên đã để lại ấn tượng sâu đậm trong lòng du khách không chỉ bởi vị ngon, độc đáo mà bởi cả tấm lòng thảo thơm, mến khách của đồng bào các dân tộc nơi đây”.